Tijdens het afgelopen decennium hebben de leden van de werkgroep Medische Besliskunde van de Wetenschappelijke Vereniging van Vlaamse Huisartsen (WVVH) intensief gewerkt aan de theoretische onderbouw van hun nieuwe strategie, de ‘klinische logica’. Inmiddels werd deze ook praktisch uitgetest op verschillende opleidingsniveaus: ‘basisopleiding tot arts’, ‘voortgezette opleiding tot huisarts’, ‘bijeenkomsten van stagemeesters’ en ‘nascholingen van gevestigde huisartsen’.

In november 1996 wijdde Huisarts Nu een volledig themanummer aan de nieuwe diagnostische logica of besliskunde, zoals die de laatste jaren in Vlaanderen werd ontwikkeld. In een nieuwe artikelenreeks worden deze besliskundige begrippen en taal gehanteerd om telkens een illustratieve casus uit te werken. In de casus in dit nummer wordt een buikpijnpatiënt besproken, bij wie de oorzaak van zijn klacht misschien functioneel of psychosomatisch is. We behandelen eerst de casus stap voor stap en onderbreken telkens om samen met de lezer de besliskundige redenering op te bouwen. Daarna volgt een...

Kristien vertoont alle symptomen van een bacteriële luchtwegeninfectie, maar medicatie helpt niet. Welke denkpistes kan de huisarts dan volgen en hoe zeker moet hij/zij zijn om een diagnostische drempel of actiedrempel te durven nemen? Wanneer verwijst hij/zij en hoe zeker is men op de andere echelons? Deze casus, genomineerd voor de GlaxoWellcome-wedstrijd 1996, neemt de huisarts mee op een (blijvende) zoektocht naar de Waarheid.

Na de bestudering van argumenten in het algemeen in hoofdstuk drie, wordt in dit centrale vierde hoofdstuk de kracht van een argument op een patiënt toegepast. Voor elk argument wordt hierbij de weg gevolgd van "voorkans" tot "nakans". Bijzondere aandacht krijgen de begrippen "kansen ” en "waarschijnlijkheid ".

Ter afsluiting van de reeks bijdragen rond sterilisatie wordt in dit laatste artikel specifiek aandacht besteed aan het sterilisatiegesprek. Aan een sterilisatie gaat een lang en erg complex besluitvormingsproces vooraf waarbij een degelijke begeleiding erg belangrijk is. Een goed counselingmodel rijkt de arts de nodige technieken en methoden aan om zijn/haar patiënten op een goed onderbouwde manier doorheen dit besluitvormingsproces te loodsen en hen tot een bewuste keuze te laten komen.

Vrijwillige sterilisatie is de meest gebruikte contraceptieve methode ter wereld. De steeds grotere toepassing ervan zorgt echter ook voor nieuwe gezondheidsproblemen. Het aantal personen dat om refertilisatie vraagt groeit immers aan. Het is daarom van belang dat de huisarts een dieper inzicht verwerft in enkele aspecten van de refertilisatie.

Een sterilisatie-ingreep heeft voor de betrokken personen belangrijke gevolgen op fysisch en psychisch vlak, ook al gaat het dan in vele gevallen om een kleine operatie. In dit derde artikel rond sterilisatie worden de mogelijke medisch-technische complicaties van de ingreep besproken en wordt aan de hand van de literatuur nagegaan wat de psychosociale repercussies zijn. Verbetert de seksualiteit of is het effect eerder negatief? Wie betreurt de sterilisatie en waarom? Kan spijt worden voorkomen?

Om de sterilisatie-optant goed te kunnen begeleiden, moet de huisarts voldoende kennis hebben van de beschikbare technieken voor sterilisatie. In deze tweede bijdrage over sterilisatie worden de technische aspecten van de vrouwelijke en mannelijke sterilisatie besproken en de verschillende technieken even op een rij gezet.

De laatste jaren wordt steeds meer een beroep gedaan op sterilisatie als definitieve contraceptieve methode. Maar hoelang bestaat de sterilisatie eigenlijk al als techniek? Wanneer werd met het steriliseren van mannen begonnen? Over hoeveel tubasterilisaties en vasectomies gaat het jaarlijks? Wat is het juridische kader? In dit eerste artikel uit een reeks van vijf artikels rond sterilisatie en sterilisatiebegeleiding wordt aan de hand van de literatuur een epidemiologie opgesteld en wordt ook op de verschillende juridische aspecten van sterilisatie ingegaan.

In het kader van het project "Omgaan met seksualiteit en anticonceptie" van het Vlaams Huisartsen Instituut - Vlaams Huisartsen Navormings Instituut, volgt hier een reeks van vijf artikels over sterilisatie. Elk artikel belicht telkens een ander aspect rond sterilisatie en geeft daarbij de nodige praktische informatie voor de huisarts. In het laatste artikel krijgt de huisarts bovendien een counselingmodel aangereikt dat hem/haar kan helpen bij een geslaagde sterilisatiebegeleiding.