Bij rugpijn verwijzen voor chirurgie is een ingrijpend gebeuren én zeker niet altijd aangewezen. Tal van studies melden dat conservatieve therapie gelijkwaardige of zelfs betere resultaten afwerpt. Reden te meer om de verschillende behandelingsmogelijkheden uit te pluizen.

Het nut van de beeldvorming bij lage rugpijn is beperkt, de specificiteit is veel geringer dan de meesten aannemen en het onderzoek heeft maar al te vaak een niet te onderschatten fysische en voornamelijk psychische weerslag op de patiënt.

Behandeling van mechanische lage rugpijn is geen sinecure: niet alleen omwille van de frequentie van deze klacht, maar ook en vooral omdat de resultaten ontgoochelend zijn en omdat er blijkbaar geen vaste schema's voor bestaan. Op basis van eigen ervaring en van recente wetenschappelijke bevindingen stelt dit artikel een leidraad voor om uit te maken welke patiënten in de eerste lijn hulp kunnen vinden en wanneer verwijzing noodzakelijk is.

Deze editie van Huisarts Nu bevat drie artikels in verband met rugpijn: twee in het kader van de Cyriax-reeks en één vanuit de klassieke orthopedie. Het zijn op de praktijk gerichte artikels die de diagnose en de therapie van de rugklachten vanuit een verschillende hoek belichten.

Hoe artsen tegen het periodiek controle-onderzoek bij het pilgebruik aankijken, verschilt in Nederland ten opzichte van Vlaanderen. Onze noorderburen opteren zelfs voor de afschaffing van de pilcontrole. In Vlaanderen is de discussie nog volop aan de gang. Is regelmatige pilcontrole zinvol? Tot wiens verantwoordelijkheid hoort anticonceptie en hoe zit het met de loskoppeling van pilcontrole en preventieve acties?

Op 20 juni jongstleden vond in Antwerpen de 10de referatendag van het Vlaams Huisartsen Instituut (VHI) plaats. Gastheer voor dit gebeuren was de Universitaire Instelling Antwerpen (UIA). De recente onderzoeken op huisartsengeneeskundig terrein passeerden de revue. De plotse stroomversnelling in produktie én kwaliteit sprong menig deelnemer in het oog.

Diagnostiek van discusletsels ter hoogte van de lumbale wervelkolom vormt het tweede deel in de reeks artikelen over lage rugpijn en de Cyriax-methode in de orthopedische geneeskunde. Deze bijdrage behandelt de anamnese en het klinisch onderzoek bij rugklachten.

De "kwaliteit van het leven" is een vrij nieuw begrip dat in de huisartsengeneeskunde meer en meer gehanteerd wordt als maat voor de 'benefit' of het 'totale voordeel' van een geneesmiddel. De begrippen tolerantie en efficaciteit van een behandeling dekken deze lading immers niet helemaal. Een meetinstrument voor deze “kwaliteit van het leven” is de Spitzer Quality of Life-lndex. Deze toont aan dat de “kwaliteit van het leven ” bij hypertensiepatiënten vrij goed ligt.

Consultatievoeren is de centrale activiteit van de huisarts. De consultatie in goede banen leiden, is dan ook cruciaal. Het methodisch werken-model tracht hiervoor een adequate werkwijze aan te bieden, maar toonde in het verleden een aantal onvolkomenheden. Het wordt dan ook door J. Mulder in onderstaande tekst 'nader beschouwd'.

Acute ischemie in de (onderste) ledematen is een frequent voorkomende reden tot consultatie. Kan deze diagnose met eenvoudige, klinische middelen worden gesteld, en welk is het te volgen beleid bij enerzijds trombose en anderzijds embolie? Ook verdient de snelheid van handelen de nodige aandacht.