Geneeskunde is geen nine-to-five gegeven. In Vlaanderen voorzien spoeddiensten en huisartsen van wacht in zorg buiten de kantooruren of out-of-hours care. In sommige regio’s kunnen patiënten eveneens terecht in huisartsenwachtposten.

Zwangere vrouwen en pasgeborenen hebben in het algemeen een verhoogd risico voor infectieziekten. Kinkhoesten griepvaccinatieprogramma's tijdens de zwangerschap hebben bewezen dat ze effectief zijn in het voorkomen van ziekte en hospitalisatie door kinkhoest en influenza, van zowel zwangere vrouwen als hun jonge zuigelingen. Sinds augustus 2013 raadt de Hoge Gezondheidsraad van België (HGR) kinkhoestvaccinatie tijdens de zwangerschap aan bij iedere zwangerschap tussen 24 en 32 weken zwangerschapsduur.

De jaarlijkse griepepidemieën betekenen een zware last voor de volksgezondheid, onder meer op sociaaleconomisch en organisatorisch vlak. Om het hoofd te bieden aan de impact van de seizoensgriep staan gezondheidszorgsystemen ieder jaar voor een organisatorische uitdaging: het optimaliseren van de mankracht en zorgen dat er voldoende geneesmiddelen op voorraad zijn. Het Wetenschappelijk Instituut voor Volksgezondheid (WIV-ISP) rapporteert wekelijks over de incidentie van klinische griepale syndromen en over de circulerende virussen, op basis van gegevens en klinische stalen verzameld door de...

Door het toenemend aantal patiënten met complexe aandoeningen wordt de complementaire rol tussen ziekenhuiszorg en eerstelijnszorg steeds belangrijker. De huidige aanbevelingen roepen dan ook op om studenten geneeskunde meer in contact te brengen met de eerstelijnszorg en in het bijzonder met de huisartsgeneeskunde als belangrijkste medische eerstelijnsdiscipline. Een stage huisartsgeneeskunde tijdens de bachelorjaren zorgt voor een vroegtijdig contact met patiënten. Zo maken studenten kennis met de arts-patiëntrelatie en de invloed van ziekte op familie. Bovendien is het een gelegenheid om...

Het welbevinden van artsen is onderwerp van menig onderzoek. De hoge werkdruk, het vele papierwerk, de soms moeilijke arts-patiëntrelatie en vele andere factoren maken dat artsen emotioneel uitgeput kunnen geraken en nog maar weinig voldoening vinden in hun job. Het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg (KCE) stelde in een uitgebreide aanbeveling preventieve maatregelen voor en suggesties voor een aanpak van burnout. Daarnaast wordt onderzoek gedaan naar de barrières die artsen ondervinden om hulp te zoeken voor medische, maar ook psychosociale problemen. In België is er nog niets van...

Borreliabacteriën zijn verantwoordelijk voor de ziekte van Lyme of Lyme-borreliose. De mens wordt besmet via een beet van een geïnfecteerde teek. De meeste besmettingen komen voort na beten van nymfen (

Na het literatuuronderzoek naar bevlogenheid (zie blz. 104) wilden we ook nagaan hoe bevlogen huisartsen in de praktijk zijn. Gepassioneerde huisartsen die hart en ziel in hun beroep leggen, kennen we allemaal. Toch staat deze groep zelden in de kijker. Onderzoek richt zich vooral op huisartsen met klachten zoals depressie en burn-out. Hoewel dit zeer belangrijk is, leek het interessant de focus eens te verleggen. Gezien de positieve attitudes en prestaties die uit bevlogenheid voortvloeien, evenals het aanstekelijk werkende enthousiasme op de omgeving, lijkt het nuttig bevlogenheid bij...

Werken maakt gelukkig. Of niet? Harde prevalentiecijfers ontbreken, maar zo’n 10% van de huisartsen zou aan een burn-out lijden. De literatuur staat bol van artikels betreffende het herkennen en behandelen van ‘negatieve’ signalen. Maar is het als huisarts voldoende om van min één naar nul te gaan? Vertrekkende van het idee dat huisartsgeneeskunde niet enkel inspanning, moeite en opoffering betekent, maar ook uitdaging, groei en plezier, belanden we in het domein van de positieve psychologie: wat zit er tussen nul en plus één? Deze uitbreiding op de traditionele psychologie focust op de...

Patiënten met psychische problemen nemen even vaak contact op met de dokter van wacht als met hun behandelende huisarts. De meest voorkomende problemen wereldwijd zijn angststoornissen en depressies. In deze analyse konden we vaststellen dat dit ook zo is tijdens de wachtdienst. Opvallend is wel dat patiënten met een psychische diagnose veel vaker doorverwezen worden (22%) dan andere patiënten (10%).

De organisatie van de eerstelijnszorg buiten de kantooruren is de laatste jaren erg veranderd. Zo zijn er huisartsenwachtposten bijgekomen naast de klassieke huisartsenwachtdiensten. De tevredenheid van de patiënt wordt gezien als een belangrijke parameter in de kwaliteit van die zorg. In dit literatuuronderzoek wordt nagegaan welke factoren de patiënttevredenheid in de eerstelijnszorg buiten de kantooruren beïnvloeden.