Wie is de mantelzorger? Hoe kan hij/zij beter worden ondersteund? En welke rol spelen de huisartsen en lokale overheden in deze ondersteuning? Dit commentaarstuk situeert de mantelzorg in Vlaanderen en is een inleiding op de Kruibeke-studie bij mantelzorgers en verzorgden, die op blz. 262 wordt besproken.

Vele collega’s zullen de uitdaging herkennen die ligt in de aanpak van patiënten met de problematieken zoals die in het artikel van S. Blancke over mindfulness en cognitieve gedragstherapie worden beschreven (zie blz. 137). Dat cognitieve gedragstherapie hier een therapeutisch antwoord kan zijn, is bemoedigend.

In vrijwel alle westerse landen worden tegenwoordig richtlijnen ontwikkeld. Het Nederlands Huisartsengenootschap (NHG) heeft het langst bestaande programma dat zich specifiek op huisartsen richt. In België werd eind jaren ’90 begonnen met het ontwikkelen van richtlijnen voor huisartsen, waarvan de richtlijn over acute keelpijn als eerste verscheen. Dit onderwerp is vooral van belang voor het terugdringen van overbodig antibioticagebruik, dat in België op grotere schaal voorkomt dan in Nederland. Inmiddels zijn er ook in andere landen richtlijnen over acute keelpijn verschenen.

Acupunctuur wordt niet gebruikt in de huisartsgeneeskunde. Tenminste, geen enkele NHG-Standaard of Domus Medicaaanbeveling raadt het als behandelmethode aan. Met de beschikbare gegevens was dit waarschijnlijk het enige juiste standpunt. Nochtans zou dit in de nabije toekomst weleens kunnen veranderen. Bij regelmaat van de klok verschijnen er grote, goed opgezette interventiestudies in hoog aangeschreven medische tijdschriften die positieve resultaten tonen. Heet van de naald is dan ook de aanpassing van twee Cochrane-reviews in het voordeel van de acupunctuur.

Naar aanleiding van het artikel in Kort Nieuws over het effect van onafhankelijke artsenbezoeken (zie blz. 213) wordt hier Project Farmaka vzw, en meer bepaald het project Onafhankelijke Artsenbezoekers, verder besproken.

Elke levensbeëindiging is een shock en zal nooit vanzelfsprekend zijn. Om artsen beter voor te bereiden en te leren omgaan met euthanasie is er een aanpassing van het leerprogramma nodig, maar ook een betere ondersteuning van en door collega’s.

Over de emotionele impact van euthanasie op artsen is nog weinig gekend. Dit kwalitatief onderzoek interviewde een aantal Nederlandse artsen, uit verschillende leeftijdsgroepen, over hun vaak tegenstrijdige gevoelens. Vooral oudere artsen beslisten op basis van hun ervaring terughoudender te zijn of zelfs geen euthanasie meer uit te voeren. Hun inzichten kunnen jongere artsen helpen om hun eigen noden en gevoelens beter te herkennen en duidelijker hun grenzen te stellen.

In de behandeling van virushepatitis en andere leveraandoeningen zijn vooral de beperkingen in de terugbetalingsregeling in België opvallend in vergelijking met de situatie in Nederland. Sommige producten die het hepatitis B-virus het krachtigste remmen en resistentievorming tegengaan, kunnen hier niet in de eerste lijn gebruikt worden. Ook voor de behandeling van hepatitis C moeten soms heel wat procedures gevolgd worden om terugbetaling te bekomen. De auteurs pleiten dan ook voor een herziening van deze regeling in ons land.

Studies op basis van een ‘individuele patiëntendata meta-analyse’ (IPDMA) – die onder meer in het vorige artikel over acute rhinosinusitis werd toegepast – is een recente verworvenheid in de evidence-based medicine. In combinatie met een ‘netwerk meta-analyse’ (N-MA) kunnen beide technieken de klinische relevantie van wetenschappelijk onderzoek en de impact op de alledaagse besluitvorming vergroten.

"Geweld in het gezin: uitdaging of afschrikking" is de titel van deze speciale editie van Huisarts Nu, speciaal omdat al de bijdragen over dit ene thema handelen. Initiatiefnemer was dr. Olga Van de Vloed. Zij wees ondermeer de redactie op het grote belang van deze thematiek. Dit werd onlangs nog door de overheid bevestigd via de ministers Smet en Wathelet, die de artsen als belangrijke, zoniet de voornaamste melders bestempelen. Voor de huisarts betekent geweld in het gezin vaak een uitdaging of een afschrikking. Dat dit geen loze woorden zijn, tonen de verschillende artikelen verderop. De...