Na 1945 kwam het specialisatieproces in de geneeskunde in alle West-Europese landen en in de Verenigde Staten in een stroomversnelling. In een aantal landen zoals het Verenigd Koninkrijk en Nederland slaagden de huisartsen erin om een herkenbaar domein af te bakenen. Zij hadden hierbij een voorsprong omdat ze reeds voor de oorlog een aantal structurele maatregelen, zoals verplichte verwijzing en forfaitaire honorering, hadden ingevoerd. In deze landen werd vrij snel een wetenschappelijke en beroepsvereniging voor huisartsen opgericht. Zij waren ook bij de koplopers in de ontwikkeling van een...

De gezondheidszorg in België kenmerkt zich door enerzijds een hoge kwaliteit en anderzijds een voortdurend stijgen de kostprijs. Kostenbewustzijn is dan ook een ingeburgerde term in de gezondheidszorg geworden. De vraag naar een betere kwaliteit van de zorg en een doelmatiger gebruik en een betere allocatie van de middelen wordt explicieter. De gemeenschap verwacht een behoud van de solidariteit, de algemene toegankelijkheid, de billijkheid en de betaalbaarheid van het zorgsysteem . Een bruikbaar efficiëntieconcept houdt hiermee rekening alsook met een aantal sleutelbegrippen voor de toekomst...

Preventie is een vast onderdeel geworden van de praktijkvoering van de meeste Nederlandse huisartsen. Sinds de start van het LHV/NHG-project "Preventie: maatwerk" eind 1995 doen steeds meer huisartsen aan programmatische preventie. Dit artikel gaat in op de inhoudelijke en praktijkorganisatorische voorwaarden voor preventie in de huisartspraktijk en op de implementatiestrategie. Ter illustratie van de methodiek van "programmatische preventie" wordt dieper ingegaan op de organisatie en uitvoering van de influenzavaccinatie.

Tussen de gewone alcoholist en een arts met alcoholproblemen zijn er wellicht meer gelijkenissen dan verschillen. Alles wat een gewone alcoholist kan overkomen, kan dus eveneens het lot van een huisarts worden. Een van de grootste moeilijkheden om alcoholisme bij een arts aan te pakken is zijn of haar ontkenning van het probleem. Afhankelijkheid van alcohol zien artsen bij hun patiënten maar niet bij zichzelf. De eerste symptomen van alcoholisme zullen ze ook vaak camoufleren met pijnstillers, tranquillizers of juist stimulantia. Ook de familie, vrienden en collega's zullen het drinken van de...

Disfunctionerende artsen zijn geen zieke artsen. Ze functioneren minder goed omdat ze minder vaardig zijn of omdat de werkomstandigheden niet optimaal zijn. Daardoor maken ze fouten, zowel medisch-technische als communicatiefouten. Om deze fouten te voorkomen, moet in de opleiding veel aandacht gaan naar het aanleren van vaardigheden, ook van sociale vaardigheden. Na de opleiding blijft het eveneens belangrijk kennis en sociale vaardigheden bij te schaven. Omdat ook slechte werkomstandigheden stress veroorzaken en zo tot fouten kunnen leiden, zijn er aantal organisatorische maatregelen nodig...

Probleemartsen zijn artsen die een probleem vormen voor de gezondheidszorg van hun patiënten. Soms maken ze fouten door onkunde of worden ze belemmerd door een persoonlijke problematiek. Omdat familieleden en collega's een arts met problemen vaak een hand boven het hoofd houden, duurt het vaak lang voor de arts bij een professionele hulpverlener terechtkomt. Het probleem wordt doorgaans pas erkend als het onmogelijk nog langer kan worden ontkend. Daardoor wordt het des te moeilijker het probleem van de arts te verhelpen en hebben veel patiënten onnodig risico gelopen.

Niet enkel absoluut, maar ook relatief geven we steeds meer uit aan onze gezondheidszorg: het aandeel van medische uitgaven in het BNP is sinds 1960 meer dan verdubbeld. Omdat de middelen beperkt zijn, moeten er keuzes worden gemaakt. De kosten en baten moeten per patiënt worden afgewogen, maar ook tegenover andere patiënten en de totale gemeenschap. Om tot een kosteneffectievere zorgverlening te komen, zijn twee maatregelen voorhanden: het invoeren van regels en van financiële prikkels. Zijn deze maatregelen een aantasting van de therapeutische vrijheid of juist niet?

In opdracht van het Vlaams Huisartsen Parlement (VHP) stelde de Stuurgroep Kwaliteitsbevordering dit consensusdocument over accreditering en kwaliteitsbevordering op. Na discussie en rondvraag in verschillende huisartsenorganisaties, werd het document in februari 1999 door de plenaire vergadering van het VHP goedgekeurd. De bedoeling van het document is om toekomstige voorstellen over accreditering en kwaliteitsbevordering van de Vlaamse huisartsen op basis van de voorliggende principes te beoordelen. Het is een compromistekst die probeert tegemoet te komen aan de belangrijkste gevoeligheden...

Bestaat er een relatie tussen cultuur in haar verschillende aspecten en depressie? Of, anders gezegd, speelt cultuur een belangrijke rol in het ontstaan en begrijpen van de depressie? Is het belangrijk voor het op gang brengen van het hulpverleningsproces om meer te weten over de culturele context waarin het probleem is ontstaan? Of is het begrijpen van psychisch lijden en met name van de depressie via de weg van de cultuur niet nodig omdat psychische processen universeel te noemen zijn? Komen verlies- en rouwervaringen bijvoorbeeld niet overal op hetzelfde neer en vragen ze niet overal...

Momenteel zijn er geen epidemiologische gegevens gekend van personen met een niet-aangeboren hersenletsel in Vlaanderen. Het Vlaams Fonds voor Sociale Integratie van Personen met een Handicap heeft daarom het Centrum voor Locomotorische en Neurologische Revalidatie van het UZ Gent gevraagd hiernaar onderzoek te doen. Om hoeveel patiënten gaat het en wat zijn hun specifieke zorgvragen en behoeften? Tevens wordt nagegaan of de huidige voorzieningen in Vlaanderen wel op de zorgvraag van personen met een niet-aangeboren hersenletsel zijn afgesteld. Duizend Vlaamse huisartsen zullen in dit...