Martine hoorde bij de praktijk als Big Ben bij Londen, zij het iets minder klokvast. Ik kan me niet herinneren dat ze er ooit niet was, zelfs niet toen ze voor een andere huisarts in het dorp werkte. Niet dat ze een gezondheidsfanaticus was, absoluut niet. Martine heeft een beetje suiker, ze had ook zwangerschapsdiabetes bij haar twee zwangerschappen, drie eigenlijk maar het eerste kindje verloor ze. Dat was in de tijd dat zwangerschapsdiabetes nog echt ernstig was, nu moet je al ferme mazzel hebben als je niet zoet zwanger bent, een mens zou er bitter van worden.

Ik leerde Vasco da Gama Movement (VdGM) kennen via Jong Domus: een piepjonge organisatie voor en door haio's en jonge huisartsen in Vlaanderen. Hun Vasco da Gama-virus bleek al snel uiterst besmettelijk: na enkele maanden zat ik dol- enthousiast op een vlucht naar Jeruzalem om daar andere jonge huisartsen te ontmoeten.

Veel meer dan dat is het niet: enkele ampullen deskundig intraveneus toegediend en weg is het leven, stopt het hart, verwijdt de pupil, verslapt de spiertonus en begint het rouwproces van de familie. Het lijkt een vrij mooie maartse dag te worden. Onverwacht goed uitgeslapen, sta ik vroeg op en begin aan het ritueel van de gifmenger, of nog: de mise en place van de uitvoerder. Dormicum® 5 ml, 10 ml spoelmiddel, vijfmaal 20 ml Diprivan® en tweemaal 20 ml Mivacron®. Voldoende vleugelnaalden voorzien, want ze 'heeft geen aders', wat me de laatste dagen behoorlijk zenuwachtig maakt. Stel dat ik...

Het lukt hem niet, het knoopje van zijn rechtermanchet los te maken. Niet makkelijk, zo zonder duim, nu al twaalf jaar na de feiten. Het schuldgevoel huist nog steeds in mij, omdat ik het vroeger had moeten ontdekken, denk ik dan, misschien. Ik help hem dan maar uit de nood, want ik beschik nog over beide.

Patiënten die na een ingreep eerst hun huisarts zien, hebben heel wat minder complicaties. Misschien is dat wel een ideetje, een beetje meer samenwerken als spitsen en verdedigers, voor hetzelfde team of als Felici zaliger met de professor brombeer-kok.

Vrijdag was ik van wacht. Dat zorgt na al die jaren voor een soort spanning, vooral een ongemakkelijke. Net voor 21.00 uur, het uur van de tariefwisseling voor een mij onbekende reden, was het van dattum.

Voor mij zit een zestigjarige vrouw op een stoel aan de tafel van haar kamer in een psychiatrische inrichting. Ze spreekt traag en monotoon, zonder mimiek, en komt gelaten over, alsof ze dit verhaal al dikwijls heeft verteld. Haar intro is duidelijk en heeft geen aanzet nodig: ‘Ik heb de wens om euthanasie te plegen.’

Kan ik het anders stellen: dat ze in alle soorten komen, de patiënten? Eén bepaalde soort verdient onze speciale aandacht, met name de Zwarte Pieten. Het zijn de mensen die in een groep samenwerkende huisartsen steevast aan mekaar worden doorgegeven, met een grijns.

Hij ziet eruit als een soort B-film acteur in een Italiaans-Amerikaanse film. Zonnebril, winter zomer open hemd, dat rond zijn omvangrijke buik spant en het felle borsthaar niet verhult. Het grijze haar, lang krullend in de nek, geeft hem een zekere ‘artistiek’.

Hij lachte niet veel, hoogstens liet hij een glimlach zien. Hij was meestal wat verlegen en onderdanig, en hield zijn hoofd nu wat schuin. Die morgen lag hij al urenlang in zijn bed in hun slaapkamer, te wachten. Die uren verstreken langzaam, zodat hij tijd had om zijn leven te zien voorbijgaan, als in slow motion, met de goede maar ook pijnlijke herinneringen.