Een acute ongecompliceerde luchtweginfectie is het meest voorkomende ziektebeeld in de westerse eerstelijnszorg. Een aanzienlijk deel van deze patiënten wordt behandeld met antibiotica. Het voorschrijven van antibiotica brengt echter tal van nadelen met zich mee: medicalisering van zelflimiterende aandoeningen, extra kosten voor de gezondheidszorg, een groter aantal terugkerende raadplegingen voor dezelfde symptomen en een toename van de resistentie tegen antibiotica.

De roep om verantwoord antibioticagebruik klinkt alsmaar luider; de nadelige gevolgen van antibioticagebruik worden op diverse terreinen dan ook steeds meer aangetoond.

In vele landen staat de eerstelijnsgezondheidzorg onder druk, onder andere door de toenemende levensverwachting, multimorbiditeit en chroniciteit van zorg. Taakdelegatie van artsen naar verpleegkundigen in de eerste lijn is een belangrijke strategie om deze druk te doen zakken. Studies tonen aan dat goedopgeleide verpleegkundigen voor bepaalde pathologie minstens evenwaardige zorg kunnen verlenen als artsen.

‘Zou u verrast zijn mocht uw patiënt in de komende 6 tot 12 maanden overlijden?’ Deze surprise question werd meer dan tien jaar geleden ontwikkeld en wereldwijd gebruikt om patiënten te identificeren met een verhoogde palliatieve zorgnood.

Om ongeplande ziekenhuisopnames te voorkomen wordt vooral ingezet op een snellere en gemakkelijkere toegang tot de eerstelijnszorg. Studies betreffende zorgcontinuïteit hebben bewezen dat hoe frequenter een patiënt door de eigen arts wordt opgevolgd, hoe meer voldoening dat geeft. Het levert ook een betere levenskwaliteit op bij personen met chronische aandoeningen.

We lezen in de Belgische antibioticagids dat antibiotica bij acute keelpijn in de regel niet geïndiceerd zijn. Toch laat de Belgische huisarts zich nog vaak verleiden om wél voor te schrijven.

Meer dan 90% van de borstkankerpatiënten krijgt de diagnose in een vroeg stadium, maar toch sterft uiteindelijk 25% ten gevolge van metastasen op afstand. Vele patiënten zoeken dan ook actief naar allerlei soorten manieren om dit risico te verkleinen. Goede informatie is daarbij cruciaal.

China is het meest bevolkte land ter wereld, met een populatie van meer dan 1,35 miljard. De eerstelijnsgezondheidszorg evolueerde aanvankelijk snel onder de planeconomie (voor de late jaren 1970), maar daarna veel trager onder de vrijemarkteconomie (na het begin van de jaren 1980).

De auteurs van deze review identificeerden vijf belangrijke types van misbruik: fysiek misbruik, psychologisch of verbaal misbruik, seksueel misbruik, financieel misbruik en verwaarlozing of het gebrek om een afhankelijke bejaarde de nodige middelen te geven.

Vanaf het moment van bloedafname tot en met de bespreking van het resultaat met de patiënt kan er heel wat fout gaan. Pijnlijke vergissingen kunnen ernstige gevolgen hebben voor de patiënt en in geval van claim ook voor de arts. Zo zou een op drie van de patiënten in het Verenigd Koninkrijk niet verwittigd worden van een abnormaal resultaat!