Menu

Erika, een kwieke vrouw van 54 jaar, komt langs voor rookstopbegeleiding. “Ik rook al heel m’n leven”, vertelt ze, “vorige week was ik bij de longspecialist en die heeft mij aangeraden om te stoppen met roken, liever vandaag dan morgen.” De pneumoloog had na een aantal onderzoekingen de combinatiediagnose COPD/astma gesteld. “Een klap in mijn gezicht”, geeft ze aan.

Bij het roken van een sigaret komen er meer dan 4000 chemische stoffen vrij, waarvan minstens 250 bewezen schadelijk zijn voor de gezondheid en 50 als kankerverwekkend worden beschouwd. De roker inhaleert de primaire rook ‘uit eerste hand’, terwijl tweedehandsrook bestaat uit de vermenging van rook uit een smeulende sigaret (secundaire rook) en de uitgeademde rook (tertiaire rook).

De e-sigaret wordt steeds meer gebruikt als alternatief voor de tabakssigaret. Zo toont de laatste Gezondheidsenquête van Sciensano (2018) aan dat 15,5% van de Belgische bevolking reeds een e-sigaret heeft gebruikt. Stoppen met roken, het roken verminderen en ook het genot bij het roken van een e-sigaret zijn de belangrijkste redenen voor het gebruik van dit alternatief.

De prevalentie van actieve rokers in België is in dalende lijn. Momenteel rookt 19% van de Belgische bevolking, vergeleken met 24% in 2004.1 Diverse initiatieven liggen mogelijk aan de basis van deze daling. Vanaf 2004 werd roken verboden in de trein, op het werk en in cafés. Verpakkingen van sigaretten moesten duidelijk de gevaren van roken weergeven alsook het telefoonnummer van de Rookstoplijn.

Je moet het ze het nageven. De spindokters van de tabaksindustrie hebben de laatste jaren een sterk staaltje marketing laten zien. Uitgeduwd in de asbak van de meest vervuilende persoonlijke pollutie, kwamen ze als een sfinx tevoorschijn met een welriekend nieuw product, de e-sigaret. Vapen, het inhaleren van een aerosol van smaakstoffen, is het nieuwe roken.

Roken van tabak is nog altijd de grootste bedreiging voor de gezondheid. Voor 100% inzetten op een vroegtijdige rookstop is de meest doeltreffende interventie om de levenskwaliteit van de roker te verbeteren en ook om longkanker te voorkomen. Dat is en blijft de kerntaak van huisartsen; patiënten die roken voorbereiden op een screeningsprogramma naar longkanker, is dat niet.

Deze studie toont een beperkt effect aan van een rookverbod in de wagen op het aantal ziekenhuisaanmeldingen wegens astmaopstoten of respiratoire infecties bij kinderen jonger dan vijf jaar. De daling van 1,49% komt echter overeen met een daling van zes aanmeldingen aan het ziekenhuis per jaar. Het blijft dus verder zoeken naar maatregelen om kinderen te beschermen tegen toxische inhalatiestoffen.

Deze studie toont aan dat het aanspreken van toekomstige vaders op hun rookgedrag een effect kan hebben op rookstop of het verminderen van hun intensiteit van roken. Dit effect was dubbel zo uitgesproken indien dit gecombineerd werd met het meegeven van nicotinepleisters of kauwgom en de optie tot een afspraak in een rookstopcentrum. De zwangerschap van de partner kan dus een ideaal moment zijn om toekomstige vaders over de streep te trekken qua rookstop.

Levensgewoonten kunnen in belangrijke mate verschillen binnen de grenzen van een land of een specifieke regio. Indien deze gewoonten sterk gerelateerd zijn aan een bepaalde ziekte, dan kan de geografische weergave van het voorkomen van deze ziekte illustreren hoe de onderliggende levensstijl varieert. Het visualiseren van de geografische spreiding van kankerincidentie, gerelateerd aan roken en/of alcohol, kan dan ook een indicatie geven over regionale verschillen in de prevalentie van de risicofactoren.

Deze prospectieve cohortstudie volgde niet minder dan één miljoen vrouwen (met een gemiddelde leeftijd van 55 jaar) gedurende acht jaar via toegestuurde vragenlijsten. Er werd onder meer gepeild naar hun vroegere en actuele rookgedrag. Gegevens over eventueel overlijden van de participanten werden verkregen via een nationale databank.