De coronapandemie brengt een hoop maatregelen met zich mee: mondkapjes dragen, regelmatig handen wassen, oppervlakken ontsmetten, ventileren van binnenruimtes, afstand houden en contacten beperken. Dit allemaal om de verspreiding van SARS-CoV-2 tegen te gaan.

Staalafname en uitvoering van zelftesten voor SARS-CoV-2 zijn nauwkeurig én betrouwbaar om personen te identificeren die geen besmettelijke hoeveelheid virus in zich dragen. Enkel bij een oncontroleerbare groei van de epidemie (prevalentie >20%) is het aantal fout-negatieve testen te hoog.

De COVID-19-epidemie leidt tot een algemene daling van het mentale welzijn van de bevolking, vooral bij vrouwen, jongeren en chronisch zieken. Het weren van fake nieuws en bevorderen van sociale steun kunnen een positieve invloed hebben om angst en stressgevoelens te minderen. Toegankelijke psychologische hulpverlening voor de meest kwetsbare groepen is hierbij essentieel.

De vroegtijdige en intensieve respons op de COVID-19-epidemie door de Nieuw-Zeelandse overheid heeft een grote ziektelast door het virus voorkomen. Dit in contrast met vergelijkbare westerse landen die laattijdiger op een nationale lockdown zijn overgegaan.

De epidemie van COVID-19 gaat maar niet liggen. Telkens als het virus lijkt te landen op de baan van sociaal geïntegreerde infecties, komt er een doorstart en stijgen de besmettingen in een rotvaart naar omhoog. We hebben al enkele landingspogingen achter de rug, maar zelfs de bekwaamste virologen/epidemiologen en geëngageerde beleidsmakers kunnen vanuit de controlekamer blijkbaar geen definitieve landing in gang zetten.

Om de kans op COVID-19 te bepalen is het klinisch relevant het moment in de epidemie te kennen, maar ook de leeftijd, het geslacht, de risicofactoren, symptomen en vaccinatiestatus van de patiënt.

Wanneer door de coronapandemie de wereld er straks anders zal uitzien en men over de periode voor en na zal spreken, dan lijkt het nu aangewezen om naar de gevolgen van vroegere epidemieën te kijken. Een wiskundig geïnspireerde reflectie kan daarbij een verfrissende kijk op deze epidemie werpen, waarmee iets gezegd is over de inhoud van twee boeken die onlangs zijn verschenen. Ondanks het feit dat elke epidemie ingebed ligt in een specifiek historisch kader, delen epidemieën immers structurele verwantschappen met elkaar.

De epidemie van het coronavirus houdt het land in zijn ban. We staan machteloos op het individuele vlak: geen geneesmiddel en geen vaccin. Dan blijft er niets anders over dan beschermende maatregelen te nemen om de verspreiding zoveel mogelijk tegen te gaan, in de hoop dat de meest kwetsbare personen behoed worden voor een infectie. Hopelijk kunnen velen de dans ontspringen om na het uitdoven van de epidemie terug de gewone draad van het leven op te nemen.

In de Verenigde Staten van Amerika (VS) heeft de opioïdenepidemie dramatische proporties aangenomen. Sinds 2012 sterven er meer mensen door een overdosis dan er doden vallen in het verkeer. In 2016 stierven 42 000 mensen als gevolg van een aan opioïden gerelateerde overdosis. Dat komt neer op gemiddeld 115 overlijdens per dag.

Een grijze epidemie dreigt voor België en de meeste andere westerse landen. In 2012 stond de teller op 1,92 miljoen personen die 65 jaar of ouder waren, waarbij 0,57 miljoen personen 80 jaar of ouder waren. Die aantallen stonden voor respectievelijk 17,4% en 5,2% van de totale Belgische populatie. De komende jaren verwacht men een sterke stijging van deze aantallen. Naar 2030 toe spreekt men van 2,7 miljoen 65-plussers en 0,78 miljoen 80-plussers, die staan voor respectievelijk 22% en 6,3% van de Belgische bevolking. Voor 2050 spreekt men zelfs van 3,21 miljoen 65-plussers (24,5%) en 1,25...