We zitten in de magere jaren. Het is dramatisch dat we in dat moment juist de start van een ontwikkeling binnen de huisartsresearch zouden moeten krijgen. Er is geen geld, al de vroegere aanzetten zoals nationaal onderzoeksprojekt, samenwerkingsprojekten met centra geestelijke gezondheidszorg e.a , ministeriële beloften zijn weggevallen. Dit relaas is dus vooral hoe we trachten te overleven.

Artsen hebben vaak moeilijkheden met de manier waarop Marokkaanse patiënten hun klachten uiten en beschrijven. Vooral heeft men de indruk dat patiënten vaag zijn in hun klachten. Uit de ervaring is evenwel gebleken dat Marokkaanse patiënten zeer precies en duidelijk hun klachten kunnen omschrijven wanneer ze in hun eigen taal kunnen vertellen. De meeste mensen overdrijven geenszins in hun klachten wanneer deze zuiver somatisch zijn. De Marokkaanse patiënten zijn evenwel even onduidelijk en vaag in hun eigen taal wanneer er geen zuiver somatisch probleem is. Men spreekt dan vaak van het «mal...

Ileostomie patiënten zijn uiteraard reeds geen gemakkelijke patiënten, wat gezien de aard van hun handikap allicht te begrijpen is.