In het begin van mijn carrière als huisarts was het erg duidelijk. Wie ziek is, kan niet werken en wie werkt, is niet ziek. Maar veertig jaar later is er geen scherpe scheidingslijn tussen ziek en gezond zijn, zeker als het gaat om psychische aandoeningen. En net die laatste groep ziekten belet de meeste personen om terug aan de slag te gaan.

In een niet zover verleden startte het griepprikseizoen vanaf eind augustus. Ouderen en patiënten met een chronische conditie kregen tijdens hun routinecontrole een voorschrift mee voor het influenzavaccin. Dat gingen zij trouw ophalen bij de apotheek, dan zorgvuldig bewaren in de koelkast om bij een volgend bezoek aan de dokter uit de handtas te toveren. Een vlotte en eenvoudige procedure, waar ook de dokter rustig van wordt. Dat blijkt uit de getuigenis van collega Lut De Deken, die op blz. 206 beschrijft hoe de griepprik een mooie gelegenheid was om in een gemoedelijke sfeer het medisch...

Sinds het omwoelen van de grond voor de Oosterweelwerken op Linkeroever in Antwerpen, is PFAS nog steeds in het nieuws en misschien zelfs in de omgeving van jouw huisartsenpraktijk. Dat kun je nagaan via een gedetailleerde kaart die Karl Vrancken, PFAS-opdrachthouder van de Vlaamse overheid, opstelde.

In het artikel van Annelies Colliers op blz. 228 las ik voor het eerst de term ‘dysbiose’. Even proeven van het woord: het heeft iets met leven te maken, maar niet in de goede richting. En dat klopt. Het microbiële leven op de borst en in de melkklieren van een zogende vrouw is een subtiele balans van micro-organismen. Een soort eubiose van een biodivers spectrum van oerleven (schimmels, gisten, bacteriën en virussen) en dat net op een plek waar zogende baby’s hun eerste voeding halen. Het proeft rozig romantisch.

Beginnen met de opleiding tot huisarts is een spannende periode. Je komt van het eindeloos kijken en ‘stoeltje zitten’ in diverse medische disciplines om nu zelfstandig aan de slag te gaan met ‘eigen patiënten’.

Every family physician makes every day professional choices. Are antibiotics necessary for this patient’s respiratory infection? Does this man with retrosternal pain have to go to the emergency room? Or is ‘wait and see’ a better option? And, after a telephone consultation, is it necessary to see the patient face to face? Are there enough arguments for spontaneous healing? You make many of these choices and decision points ‘automatically’, based on knowledge and experience. Making such choices feels obvious, as a natural part of being a doctor.

Bij elke contact met een patiënt staat de huisarts voor diverse keuzes. Zijn antibiotica nodig voor de luchtweginfectie van deze patiënt? Moet deze man met retrosternale pijn naar spoed of kun je nog afwachten, want misschien is het gewoon een stressverschijnsel? En laat je iemand na een telefonisch consult naar de praktijk komen of vertrouw je op een spontane genezing? Veel van deze keuzes en beslissingsknopen neem je ‘automatisch’, gestoeld op kennis en ervaring. Zulke keuzes maken voelt natuurlijk aan, als een vanzelfsprekend onderdeel van het (huis)arts zijn.

Seksuele en reproductieve gezondheid is voor patiënten een cruciaal aandachtspunt want, bekeken vanuit onze evolutionele lijn, lijkt een gezond nageslacht op de wereld zetten zowat de belangrijkste levenstaak. Spijtig genoeg schuiven heel wat perinatale zorgtaken geluidloos weg uit het huisartsgeneeskundig handelen.

We moeten af van het idee-fixe dat elke zwangerschap enthousiast onthaald wordt. Deze zin staat in de eerste paragraaf van het opiniestuk van Carine Vrancken en Greet Poets van LUNA, de centra die instaan voor de opvang van vrouwen met een onbedoelde zwangerschap (blz. 21). Zeker huisartsen hebben wekelijks te maken met de uiteenlopende gevoelens die zwangerschap, en bij uitbreiding reproductieve gezondheid, kunnen oproepen.

Het klinkt wat raar, maar ‘stoppen’ is het stopwoordje van dit nummer van Huisarts Nu. Het begint met de aanpak van seksueel geweld. Uiteraard moet deze agressie op vrouwen, en soms ook op mannen, stoppen. Dat is vooral een maatschappelijke opdracht, met een heel diverse aanpak via opvoeding, attitudevorming en gedragsverandering.