De epidemie van COVID-19 gaat maar niet liggen. Telkens als het virus lijkt te landen op de baan van sociaal geïntegreerde infecties, komt er een doorstart en stijgen de besmettingen in een rotvaart naar omhoog. We hebben al enkele landingspogingen achter de rug, maar zelfs de bekwaamste virologen/epidemiologen en geëngageerde beleidsmakers kunnen vanuit de controlekamer blijkbaar geen definitieve landing in gang zetten.

In dit extra dik nummer van ­Huisarts Nu staat het thema ‘samenwerken’ centraal. Dat is niet verwonderlijk binnen het kader van deze jubileumeditie van het wetenschappelijk tijdschrift, want in de voorbije vijftig jaar is er heel wat veranderd.

Dit nummer van Huisarts Nu kan niet rond het buikgevoel. Het start op pagina 169 met een samenvattende vertaling van een reviewartikel over obesitas en het verloop van een COVID-19-­infectie. Het eindigt met een artikel van Naomi Van den Eede op pagina 184 rond de huidige behandeling van scabiës die niet langer de bestaande richtlijn volgt.

Sommige ziekten krijgen voortdurend nieuwe namen. Denk aan de benamingen venerische ziekten en geslachtsziekten die via een tussenstadium van genito-urinaire aandoeningen overgingen in seksueel overdraagbare aandoeningen of soa’s. Het blijven beklijvende infectieziekten die nooit zullen verdwijnen. Want als we daarin lukken, vervalt ook de seksuele overdracht van ‘het leven’, dat zonder onbeschermde seks ten dode is opgeschreven.

Het begin van de lockdown voelde even als wittebroodsweken. Plots waren telefonische contacten (eindelijk) een volwaardige medische handeling, met de zegen van de Orde van Artsen en terugbetaling via het Riziv. De telefonische selecte van patiënten zorgde voor een veel rustiger verloop van raadplegingen, wat een relaxte meevaller was voor de gemoedsrust van de arts. De meeste patiënten begrepen ook dat zomaar bij de praktijk binnenwippen niet meer aan de orde was. Dat alles maakte ons professioneel leven rustiger en soms te rustig...

Tot nu toe is de behandeling van griep erg rechtlijnig: personen met een zwakke gezondheid vaccineren vooraleer het griepseizoen zich aandient en de anderen met Nieuwjaar een goede gezondheid toewensen.

De epidemie van het coronavirus houdt het land in zijn ban. We staan machteloos op het individuele vlak: geen geneesmiddel en geen vaccin. Dan blijft er niets anders over dan beschermende maatregelen te nemen om de verspreiding zoveel mogelijk tegen te gaan, in de hoop dat de meest kwetsbare personen behoed worden voor een infectie. Hopelijk kunnen velen de dans ontspringen om na het uitdoven van de epidemie terug de gewone draad van het leven op te nemen.

De coronaperikelen zijn nog steeds merkbaar in de praktijk. Het jojobeleid, met op- en neergaande verstrengingen en versoepelingen, vormt geen stevige bodem voor de zorgcontinuïteit in de eerste lijn.

De slogan ‘Blijf in uw kot’ van onze federale minister van Volksgezondheid had een dwingend, radicaal effect op de hele bevolking: iedereen kroop in zijn of haar schulp. Zelfs aanhoudende lichamelijke klachten waren voor velen geen reden om de dokter te contacteren.

Er is geen planeet B en daarom moeten we planeet A(arde) koesteren. Die aanpak leunt aan bij het opkomend concept van ‘One Health’: alle levende wezens op aarde hebben recht op een gezond en evenwichtig leven.