We zitten in de magere jaren. Het is dramatisch dat we in dat moment juist de start van een ontwikkeling binnen de huisartsresearch zouden moeten krijgen. Er is geen geld, al de vroegere aanzetten zoals nationaal onderzoeksprojekt, samenwerkingsprojekten met centra geestelijke gezondheidszorg e.a , ministeriële beloften zijn weggevallen. Dit relaas is dus vooral hoe we trachten te overleven.

Artsen hebben vaak moeilijkheden met de manier waarop Marokkaanse patiënten hun klachten uiten en beschrijven. Vooral heeft men de indruk dat patiënten vaag zijn in hun klachten. Uit de ervaring is evenwel gebleken dat Marokkaanse patiënten zeer precies en duidelijk hun klachten kunnen omschrijven wanneer ze in hun eigen taal kunnen vertellen. De meeste mensen overdrijven geenszins in hun klachten wanneer deze zuiver somatisch zijn. De Marokkaanse patiënten zijn evenwel even onduidelijk en vaag in hun eigen taal wanneer er geen zuiver somatisch probleem is. Men spreekt dan vaak van het «mal...

Ileostomie patiënten zijn uiteraard reeds geen gemakkelijke patiënten, wat gezien de aard van hun handikap allicht te begrijpen is.

Het loont de moeite aandacht te schenken aan een «gesprekssituatie», vooral wanneer deze in moeilijke omstandigheden gebeurt. Juist in de medische situatie doen er zich veel specifieke en moeilijke situaties voor. Een juiste attitude of instelling ten opzichte van de gesprekspartner is prachtig maar niet voldoende. Men kan blunderen doordat men praktische vaardigheden en inzichten mist. «Love is not enough». Met de beste intenties kan men veel misdoen. Vanuit gesprekstechnisch standpunt heeft elke situatie een eigen metodiek. En het is vooral de zakenwereld, onder begeleiding van psychologen...

Omdat er een toenemende vraag is naar thuisbevallingen, en de vraag groter is dan het aanbod, denken wij dat het nuttig is hier even de aandacht op te vestigen. Wij zijn er namelijk van overtuigd dat thuisbevalling zelf een waardevol en verantwoord alternatief is voor hen die het wensen en dat de diskussie rond thuisbevalling een stimulans kan zijn om de bevalling in de materniteit op een andere manier te gaan doen, door de positieve elementen van een thuisbevalling zoveel mogelijk in te bouwen in de kliniekbevalling.