In België zal één vrouw op vijf ooit in haar leven een zwangerschap laten afbreken. Tijd dus om dit op een normale manier te bespreken en komaf te maken met alle misverstanden en mythes.

Vrouwen in Nederland die een ongewenste zwangerschap tot veertien weken willen afbreken, kunnen sinds 1 januari 2023 ook bij hun huisarts terecht voor een medicamenteuze behandeling, de abortuspilprocedure. Hierdoor hopen de initiatiefnemers van de wet de abortuszorg toegankelijker en kwalitatiever te maken. Deze aanpassing spoort ook met de richtlijn van de Wereldgezondheidsorganisatie om abortus tijdens het eerste trimester van de zwangerschap aan te bieden in de eerste lijn.

Met opgeteld 6100 gekende zeldzame ziektes lijdt in Vlaanderen ongeveer een half miljoen mensen aan een ‘zeldzame aandoening’. Toch voldoende indrukwekkend om minstens één keer per jaar, eind februari rond schrikkeldag, de aandacht erop te vestigen: Rare Disease Day.

Dit opiniestuk verwoordt een controversieel standpunt van een collega-huisarts over COVID-vaccinaties. De redactie van Huisarts Nu staat achter de strategie om zoveel mogelijk mensen te vaccineren, want anders blijft SARS-CoV-2 smeulen in de groep van ongevaccineerde mensen. Uiteindelijk blijft COVID-19 een urgentie voor de volksgezondheid en zorgt het nog steeds voor oversterfte. Toch vinden we het interessant om dit standpunt over al dan niet (verplicht) vaccineren integraal te publiceren.

In de huidige maatschappij zijn huisartsen, die in lang vervlogen tijden zeer gerespecteerd werden, gepenaliseerd tot het uiterst bekwaam uitschrijven van (ziekte)attesten. De COVID-pandemie deed er nog een schepje bovenop, want er werd ons opgelegd alle attesten voor ziekte en quarantaine uit te schrijven.

Meten is weten, het jarenlange mantra, is overal: in overzichtsgrafieken, tussentijdse beoordelingen, kwaliteitsindicatoren voor de prakijk... Verliezen we ons in registreren en rapporteren, en gaan we voorbij aan de inhoud?

Door het euthanasieproces krijgen patiënten vaker een ontwijkend of zelfs negatief antwoord van hun huisarts op de vraag naar euthanasie. Dat kan aanleiding geven tot een langdurig en pijnlijk proces met te lange wachttijden. Enkel collegiale samenwerking, tussen artsen en LEIFartsen, kan de schade herstellen die het proces heeft uitgelokt.

Na mijn afscheid als academicus aan de UAntwerpen ga ik weer aan de slag als huisarts. Tussen beide is een wisselwerking: een afdeling huisartsgeneeskunde moet voortdurend haar voelhorens in de praktijk hebben en het veld voeden met ideeën en evidentie.

Roy Remmen oppert in zijn afscheidsrede dat de huidige geneeskundige opleiding misschien nog een tandje hoger zal moeten schakelen om jonge huisartsen te wapenen voor het levenslang uitoefenen van hun boeiend, maar ook veeleisend beroep. Als arts van ‘de jongere generatie’ trek ik die vraag graag open: moet de opleiding geneeskunde inderdaad (nog) een tandje bijsteken of moeten we als huisarts op regelmatige basis eens terug naar de schoolbanken?

Het inlassen van vastenperiodes is momenteel razend populair én ook controversieel: de ene zweert erbij, terwijl de andere het bestempelt als een ongezond eetpatroon. In de praktijk kan het wel degelijk een behandeloptie zijn om gewicht te verliezen, als het past bij een persoonlijk eetpatroon en op een correcte en gezonde manier gebeurt. De 16:8 optie (16 uur vasten en eten gedurende de resterende 8 uren van de dag) is het makkelijkst vol te houden op lange termijn, omdat er een dagstructuur in het eetpatroon ontstaat (zie blz. 169). De meest aangewezen eetvensters zijn van 11 tot 19 uur of...