Dit is het derde artikel in de reeks door ESAC gepubliceerde onderzoeken [zie ook Huisarts Nu nummer 10 (2006) en nummer 2 (2007)]. Dankzij de nieuwe WHO-classificatie van de cefalosporines in vier generaties kon het gebruik meer in detail worden beschreven. Alhoewel er extreme verschillen zijn tussen het gebruik van de vier generaties en tussen het gebruik in de landen onderling, bleken de cefalosporines van de tweede generatie de meest gebruikte subklasse te zijn. Ook is er naast opmerkelijke seizoensvariaties, een verschuiving naar het gebruik van nieuwere breedspectrumcefalosporines.

Na het inleidende artikel in Huisarts Nu nr 10 (2006) over het antibioticagebruik in de ambulante praktijk in Europa wordt in dit artikel de consumptie van de penicillines meer in detail besproken. Er is een opmerkelijke geografische variatie. Sommige landen vertonen een conservatief voorschrijfbeleid, terwijl in België amoxicilline in combinatie met clavulaanzuur al sinds 1997 meer dan 50% van het penicillinegebruik uitmaakt.

Zoals u als arts voor een goede patiëntenzorg naast inzet ook professionalisme en feedback nodig hebt, geldt voor ons als redactie hetzelfde om een goed tijdschrift te maken. Daarom hebben we het afgelopen jaar ons licht eens opgestoken bij onze Nederlandse collega’s van Huisarts en Wetenschap en een professionele uitgeverij. Bedoeling was de mogelijkheden van een eventuele samenwerking te onderzoeken.

Veel artsen behandelen patiënten met bacteriële lage luchtweginfecties (LLWI) of met een radiologisch bewezen pneumonie met antibiotica. Nochtans is de noodzaak ervan niet onderbouwd. In dit onderzoek verzamelden 25 huisartsen klinische gegevens over 247 volwassen patiënten met een LLWI. Dertig van de 63 patiënten met een positieve bacteriële kweek werden ofwel niet behandeld met antibiotica, ofwel behandeld met een antibioticum waar de gekweekte kiem niet gevoelig voor was. Na 28 dagen bleken de meesten te zijn hersteld. Vijf patiënten met radiologisch bewezen pneumonie genazen zelfs volledig...

In Huisarts Nu 2005;34(10) kon u voor de eerste keer kennismaken met het door de Europese Commissie gesubsidieerde project European Surveillance of Antimicrobial Consumption (ESAC). Dit surveillanceproject verzamelt vergelijkbare en betrouwbare gegevens over antibioticagebruik in heel Europa. Het bewuste artikel uit 2005 besprak de evoluties in het gebruik van systemische antibiotica in de ambulante gezondheidszorg van 1997 tot en met 2002. Dit en volgende artikels geven hiervan een update en bespreken in detail het antibioticagebruik in Europa in 2003.

Dit is een aanbeveling voor de diagnostiek en de behandeling van lageluchtweginfecties bij volwassen immuno-competente patiënten. Ze is bedoeld voor huisartsen en longartsen in de ambulante praktijk.

Van de medicus-practicus wordt verwacht dat hij beschikt over solide informatie over de oorzaken van ziekte, de waarde van diagnostische bevindingen, de prognose van de patiënt en van de therapeutische opties. Deze kennis en die van de gevolgen van klinisch handelen worden bij voorkeur ontleend aan bevindingen van klinisch-wetenschappelijk onderzoek. Dit onderzoek ook kritisch benaderen is dus een belangrijk facet van het evidence-based medicine (EBM) gedachtegoed. De integratie hiervan in de medische opleiding is een noodzaak. Maar in hoeverre slaagt de huidige opleiding hierin? De auteurs...

Het laatste nummer van deze geslaagde jaargang eindigen we onder andere met de vertaling van een uitermate relevant artikel. Hierin vergelijken medewerkers van het ‘European Surveillance of Antimicrobial Consumption'-project (ESAC; www.ua.ac.be/esac) het antibioticagebruik in de ambulante praktijk van 1997 tot 2002 in 26 Europese landen en koppelen het aan resistentiegegevens van het ‘European Antimicrobial Resistance Surveillance System’ (EARSS; www.ears.rivm.nl).

De kwaliteit van onze praktijkvoering hangt grotendeels af van de (actualiteits)waarde van onze kennis. Deze kunnen we via een zoektocht in de verschillende medisch-wetenschappelijke databanken op internet makkelijk bijstellen. Maar dit neemt vaak veel tijd in beslag en we moeten al over heel wat vaardigheden beschikken om dit op een efficiënte manier te doen. Deze studie onderzocht de effecten van een praktische training in het gebruik van de Virtuele Bibliotheek Gezondheidszorg (VBG) van CEBAM. Een positief effect is dat meer artsen na de training het internet tijdens de raadpleging...

Antibiotica worden frequent voorgeschreven in de eerstelijnsgezondheidszorg, vooral bij acute luchtweginfecties, waar ze in feite weinig of geen effect hebben. Zijn er verschillen in antibioticavoorschrijfgedrag tussen Nederlandse en Belgische huisartsen? Zo ja, zijn die dan ook significant? En hoe kunnen we ze verklaren? Deze studie vergeleek het beleid bij acute hoest in beide landen. Opvallend resultaat is dat Belgische huisartsen minder eerstekeusantibiotica (doxycycline of amoxicilline) voorschrijven dan hun Nederlandse collega’s.