Ik heb geen angststoornis, ik ben niet geplaagd door ervaringen uit het verleden en ik voel me in een goede fysieke en mentale gezondheid. Maar toch bekruipt me tijdens een wachtdienst af en toe een gevoel van onbehagen. Ain't no angel gonna greet me, it's just you and I, my friend. (Bruce Springsteen)

Helena wordt dit gezegende jaar 100 jaar, een eeuweling, stel je voor. Veerkracht zoals dit nu heet, was de kleine Polonaise niet vreemd, zoals ze in het dorp genoemd wordt. Ze wroette zich een weg door het leven met haar glimlach, liedjes in het Pools en hard werken op de grond.

Martine hoorde bij de praktijk als Big Ben bij Londen, zij het iets minder klokvast. Ik kan me niet herinneren dat ze er ooit niet was, zelfs niet toen ze voor een andere huisarts in het dorp werkte. Niet dat ze een gezondheidsfanaticus was, absoluut niet. Martine heeft een beetje suiker, ze had ook zwangerschapsdiabetes bij haar twee zwangerschappen, drie eigenlijk maar het eerste kindje verloor ze. Dat was in de tijd dat zwangerschapsdiabetes nog echt ernstig was, nu moet je al ferme mazzel hebben als je niet zoet zwanger bent, een mens zou er bitter van worden.

Ik leerde Vasco da Gama Movement (VdGM) kennen via Jong Domus: een piepjonge organisatie voor en door haio's en jonge huisartsen in Vlaanderen. Hun Vasco da Gama-virus bleek al snel uiterst besmettelijk: na enkele maanden zat ik dol- enthousiast op een vlucht naar Jeruzalem om daar andere jonge huisartsen te ontmoeten.

Patiënten die na een ingreep eerst hun huisarts zien, hebben heel wat minder complicaties. Misschien is dat wel een ideetje, een beetje meer samenwerken als spitsen en verdedigers, voor hetzelfde team of als Felici zaliger met de professor brombeer-kok.

Hij ziet eruit als een soort B-film acteur in een Italiaans-Amerikaanse film. Zonnebril, winter zomer open hemd, dat rond zijn omvangrijke buik spant en het felle borsthaar niet verhult. Het grijze haar, lang krullend in de nek, geeft hem een zekere ‘artistiek’.

Voor mij zit een zestigjarige vrouw op een stoel aan de tafel van haar kamer in een psychiatrische inrichting. Ze spreekt traag en monotoon, zonder mimiek, en komt gelaten over, alsof ze dit verhaal al dikwijls heeft verteld. Haar intro is duidelijk en heeft geen aanzet nodig: ‘Ik heb de wens om euthanasie te plegen.’

Kan ik het anders stellen: dat ze in alle soorten komen, de patiënten? Eén bepaalde soort verdient onze speciale aandacht, met name de Zwarte Pieten. Het zijn de mensen die in een groep samenwerkende huisartsen steevast aan mekaar worden doorgegeven, met een grijns.

Hij lachte niet veel, hoogstens liet hij een glimlach zien. Hij was meestal wat verlegen en onderdanig, en hield zijn hoofd nu wat schuin. Die morgen lag hij al urenlang in zijn bed in hun slaapkamer, te wachten. Die uren verstreken langzaam, zodat hij tijd had om zijn leven te zien voorbijgaan, als in slow motion, met de goede maar ook pijnlijke herinneringen.

Vrijdag was ik van wacht. Dat zorgt na al die jaren voor een soort spanning, vooral een ongemakkelijke. Net voor 21.00 uur, het uur van de tariefwisseling voor een mij onbekende reden, was het van dattum.