Is de menopauze een natuurlijk verschijnsel in het leven van de vrouw zoals de menarche, zwangerschap, bevalling en dood? Of is de menopauze een deficiëntieziekte, een endocrinopathie, waarbij ontbrekende hormonen moeten worden gesubstitueerd, zoals aan suikerzieken insuline wordt toegediend? In het eerste geval bestaat het antwoord uit een gamma van mogelijke houdingen van lijdzaam ondergaan tot positief verwerken en aanvaarden van de risico's die het leven nu eenmaal met zich meebrengt. In het tweede geval wordt de overgang tot een medische aangelegenheid gemaakt.

In het antieke Grieks betekent climacterium de sport van een ladder. Binnen een astrologische context duidt het op een kritisch punt in een mensenleven en in het Latijn heeft dit woord, gebruikt als adjectief, de volgende betekenis: behorend tot een gevaarlijke levensperiode, meestal een veelvoud van zeven. Zoals de menarche in vele culturen meisjes toegang geeft tot de wereld van de vrouwen en deze overgang ook ritueel wordt geduid, zo heeft ook de menopauze binnen elke cultuur een eigen betekenis.

Hoe wordt een CVA-patiënt thuis opgevangen? Hoe ervaart hij zijn gezondheid, zijn dagelijks functioneren, zijn levenskwaliteit? Een enquête onder Limburgse CVA-patiënten ging op zoek naar antwoorden. Twee conclusies: de professionele hulpverlening kan zeker op het emotionele vlak nog optimaler en er is nood aan een betere ondersteuning van decentrale verzorgers, die vaak een te zware draaglast op zich nemen.

Dermatologische problemen komen frequent voor in de huisartsenpraktijk: zo’n 10 à 12% van de consultaties heeft hierop betrekking. Om bij te dragen tot een permanente navorming op dit vlak, werd deze rubriek rond de diagnostiek van huidproblemen opgestart. “Een rode plek op het onderbeen” is intussen de achtste dermatologische vraagstelling in de reeks.

Bij niet-zwangere en niet-menopauzale vrouwen is de dipstick een accurate methode om lage urineweginfecties vast te stellen. Bij een positief resultaat, dit wil zeggen wanneer leucocytesterose en nitriet of één van beiden positief zijn, is de diagnostische zekerheid zeer groot. Bij een negatief resultaat wordt een dipslide of kweek met kwantitatieve telling ("low count") aangeraden. De dipstick is minder geschikt om bacteriurie bij zwangere, asymptomatische vrouwen te voorspellen. Hier is urinekweek met kwantitatieve telling (“high count”) nog steeds het aangewezen meetinstrument. Heeft het...

De keuze van een geschikt inhalatiesysteem voor een patiënt met obstructief longlijden is niet altijd eenvoudig. De klinische situatie en een aantal patiëntgebonden factoren spelen een rol. Aanleren en controleren van de inhalatietechniek is een essentieel onderdeel van het voorschrift. Dit artikel geeft een overzicht van de bestaande inhalatiesystemen en formuleert voorstellen voorde keuze van systeem bij specifieke patiëntengroepen.

Aan alles komt een eind, zo ook aan de rubriek "Dermatologische vraagstellingen". De reeks wordt afgesloten met een heuse toets. Uit de voorbije reeks werd een foto gekozen, hieraan een ziektegeschiedenis gekoppeld en dit als diagnostisch probleem voorgelegd. De oplossin­gen zijn in Het volgende nummer terug te vinden. Collega's die snel reage­ren, kunnen misschien nog enkele accrediteringspunten samen sprokkelen. In elk geval wordt gezocht naar een systeem om het lezen van vaklitera­tuur vanuit het accrediteringssysteem te laten waarderen.

Hoe schrijven artsen diëten voor? Dat was het uitgangspunt van een onderzoek bij zowel huisartsen, internisten als universitair gebonden specialisten. Aan de hand van een vragenlijst, "papieren patiënten" en een analyse van verwijsbrieven naar diëtisten kon het doel, de frequentie en de wijze van voorschrijven worden nagegaan. Hieruit bleek dat de informatie naar diëtisten vaak erg gering is. Zo moeten ze dikwijls zelf uitzoeken welk type diabetes de arts bedoelt bij het voorschrijven van een diabetes-dieet.

Algemeen wordt aangenomen dat de vertrouwelijke band tussen huisarts en patiënt de bloeddrukmeting gunstig beïnvloedt. Bij patiënten met geïsoleerde systolische hypertensie (ISH) lijkt deze stelling niet op te gaan: volgens een onderzoek in een huisartsenpraktijk ligt hun conventionele systolische bloeddruk gemiddeld 30 mmHG hoger dan de corresponderende ambulante meting. Hoe kan dit grote verschil tussen beide meettechnieken worden verklaard? Ligt het zogenaamde "witte-jas-effect" mee aan de basis? Alleszins is meer onderzoek nodig, zodat de huisarts weet wat hij meet en hoe hij verder moet...

Autisme is een vrij goed gekende stoornis. Dit geldt in veel mindere mate voor de "aan autisme verwante contactstoornis" die nochtans twee- tot driemaal meer voorkomt. In dit artikel wordt aan de hand van twee casussen het klinisch beeld geschetst, zoals de huisarts ermee ge­confronteerd kan worden. De gedragsmoeilijkheden en specifieke opvoe­dingsproblemen van kinderen met een "aan autisme verwante contact­stoornis" kunnen zo ernstig zijn dat een vroegtijdige herkenning, door­verwijzing naar een kinderpsychiater en gerichte begeleiding van kind en gezin zijn aangewezen.