Ook in de eerste lijn stijgt het aantal opioïdenvoorschriften om chronische niet-kankergerelateerde pijn te behandelen. Het gaat dan vooral om patiënten met musculoskeletale en neurologische pijn.

In 2020 had 82% van de Belgen minstens één contact met de huisarts. In Vlaanderen is dat goed voor een gemiddelde van 5,9 contacten per jaar. Maar dat varieert sterk met de leeftijd: voor kinderen onder de 5 jaar gaat het om 3,5 contacten per jaar, voor 75-plussers om 11 contacten per jaar. Hoe lager het opleidingsniveau, hoe hoger het gemiddeld aantal contacten met de huisarts en dat voor alle leeftijdscategorieën.

Een 70-jarige man komt op raadpleging voor zijn jaarlijks bloedonderzoek, samen met zijn vrouw. Terloops vermeldt hij tintelingen en tremor in beide handen en benen. De klachten zijn al een hele tijd aanwezig. De patiënt kreeg twee jaar geleden de diagnose Lewy-Body dementie, waarvoor hij in begeleiding is bij een neuroloog. De man wijt de klachten aan zijn gekende neurologische problematiek en stelt zelf voor deze binnenkort met zijn neuroloog te bespreken.

Een traumatisch hersenletsel is wereldwijd een frequent optredende problematiek met een geschatte incidentie van 60 miljoen nieuwe gevallen per jaar. Het is een van de voornaamste oorzaken van traumagerelateerd overlijden en blijvende invaliditeit. Het primair hersentrauma onder de vorm van intracraniële kneuzingen, hematomen en axonale schade zet een reeks biochemische en pathofysiologische cascades in gang die unisono resulteren in weefselverlies door ischemie en neurodegeneratie, het zogenaamde secundaire hersentrauma.

NIPT (niet-invasieve prenatale test) is een veilige en betrouwbare test voor het opsporen van foetale chromosomale afwijkingen, zoals trisomie 21, 18 en 13. De test is gebaseerd op het sequencen van celvrij foetaal DNA (cffDNA) in de maternale circulatie van zwangere vrouwen.

Sinds de jaren 30 van de vorige eeuw gebruiken we veel kunstlicht en werken we steeds meer binnenshuis, waardoor de totale lichtblootstelling gedurende de dag beduidend verlaagd is. Hierdoor vangen mensen overdag relatief weinig licht op en zijn ze in de avonduren aan relatief intens licht blootgesteld. Hoe beïnvloedt deze veranderde blootstelling aan licht ons functioneren en onze gezondheid?

Lawaai is ‘ongewenst geluid’. Het kan schade toebrengen aan het gehoor maar heeft ook extra-auditieve effecten. Volgens de definitie van de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) omvat ‘omgevingslawaai’ alle vormen van lawaai in de leefomgeving, met uitzondering van lawaai op de werkvloer.

De begeleiding van patiënten met diabetes type 2 vereist een proactieve aanpak. De noodzaak aan planning, educatie en empowerment leidt tot een complexer management dan het geval is voor acute aandoeningen. Het Chronic Care Model (CCM) reikt de bouwstenen aan om dit vorm te geven om zo de kwaliteit van zorg te verbeteren.

Personen met een verstandelijke beperking die ook geestelijke gezondheidsproblemen hebben, worden benoemd als patiënten met een dubbeldiagnose. Het gaat dan zowel om probleemgedrag als psychiatrische stoornissen. Bij de doelgroep komen psychiatrische stoornissen net zo vaak voor als bij de normaal begaafde populatie. Maar als we het ruimer hebben over geestelijke gezondheidsproblemen, komen deze drie tot vijf keer vaker voor dan bij de gewone populatie.

Huisartsen zorgen voor de gezondheid van een brede populatie aan patiënten, inclusief de meest kwetsbaren onder ons. Personen met een verstandelijke beperking vormen hierin een gevarieerde, uitdagende maar eerder kleine groep. Deze groep verdient specifieke aandacht in de huisartsenpraktijk, omdat hun gezondheidsbehoeften aanzienlijk verschillen van de algemene bevolking.