In dit boek vertelt de Amerikaanse Suleika Jaouad over haar ziektetraject dat in 2010 op 22-jarige leeftijd begon en uiteindelijk vijf jaar duurde. Het is geschreven vanuit het perspectief van wat dat met haar heeft gedaan.

Ik ken een oma die haar moeder in het woonzorgcentrum bezoekt samen met haar anderhalf jaar oude kleindochter. Met hun drieën gaan ze dan naar de wekelijkse turnles. Het kleine meisje leidt tot heel wat commentaar en enthousiasme onder de bewoners.

Een derde tot de helft van de bevolking snurkt elke nacht. Door obesitas en door verouderen neemt dit aantal toe. Snurken is op zich geen groot probleem behalve voor sommige bedpartners.

Ondanks de grote veranderingen in de geneeskunde blijft de tragiek in mensenlevens dezelfde. Artsen van alle tijden maken hetzelfde mee. Dit schept een verbondenheid met artsen in verleden en toekomst, en artsen overal ter wereld.

Het immuunsysteem is afgezien van onze hersenen het meest complexe biologische systeem dat we kennen. Probeer dat dan maar eens uit te leggen! Een poging werd reeds ondernomen in ‘Roitt’s essential immunology’, dat aan zijn dertiende druk toe is. Maar blijkbaar besefte de auteur dat het voor de meeste artsen onvoldoende verteerbaar was en voegde daar nog een ‘Really essential immunology’ aan toe.

Ooit vertelde een koppel mij tijdens het spreekuur waarom hun zoon, volgens hen, nooit de korsten van zijn boterhammen wilde eten. “Korsten”, legden ze me uit, “betekenen verbrand! En alles wat verbrand is, leidt uiteindelijk tot kanker. Doordat kinderen dichter bij de natuur staan, voelen zij dat nog aan. Wij daarentegen zijn te vervreemd van de natuur geraakt om dat nog te voelen.”

Iedereen weet het: “We mogen niet discrimineren op basis van etniciteit, huidskleur, seksuele voorkeur, leeftijd, geslacht, religie, geestelijke of lichamelijke beperking, maar op een of andere manier lijkt het maatschappelijk geaccepteerd om mensen met obesitas wél te veroordelen.”

Actief stimulerend werk beschermt tegen dementie, vergelijkbaar met een aantal andere beschermende factoren zoals sport en laag alcoholgebruik. Dit vertaalt zich in een lagere concentratie van plasmaproteïnen die nadelig zijn voor de hersenen.

Ook dit is het innerlijke leven van dokters: “Zelden komt het ons voor dat het voor een dokter een verschrikking kan zijn wanneer hij iemand pijn doet. We maken ons ook geen zorgen of de dokter wel gelukkig is met zijn werk. En tijdens het klinisch onderzoek voeden we niet de gedachte dat artsen zich kunnen aangetrokken voelen tot sommige patiënten.”

Allemaal hebben we ze al op het spreekuur gehad: de vijftigplusser die zich steeds frequenter ziek meldt omdat het werk fysiek te zwaar wordt, de callcentermedewerker die om een verlenging van arbeidsongeschiktheid vraagt omdat burn-out maar niet wil wijken of de jongeman die geen quarantaine wil uit vrees zijn job te verliezen. Een bevraging leerde dat twee op drie werknemers negatieve stress op het werk ervaart.