Infectieziekten krijgen meer dan ooit aandacht in de media. Sinds maart van dit jaar worden we geteisterd met berichten over de A/H1N1-grieppandemie. Deze zomer werd zelfs paniek gezaaid. Terecht of gewoon komkommertijd voor journalisten? De eerste Belgische griepdoden vielen intussen te betreuren. Overtreffen we de jaarlijkse 1 500 overlijdens zoals bij een gewone wintergriep? Bovendien meldde men dat griepvirussen makkelijk resistent worden tegen de aanbevolen virusremmers en dat vaccins niet onmiddellijk beschikbaar zouden zijn.

In vrijwel alle westerse landen worden tegenwoordig richtlijnen ontwikkeld. Het Nederlands Huisartsengenootschap (NHG) heeft het langst bestaande programma dat zich specifiek op huisartsen richt. In België werd eind jaren ’90 begonnen met het ontwikkelen van richtlijnen voor huisartsen, waarvan de richtlijn over acute keelpijn als eerste verscheen. Dit onderwerp is vooral van belang voor het terugdringen van overbodig antibioticagebruik, dat in België op grotere schaal voorkomt dan in Nederland. Inmiddels zijn er ook in andere landen richtlijnen over acute keelpijn verschenen.

Voor de lezer is dit het eerste nummer van een nieuwe jaargang, voor de redactie is dit het resultaat van een project waar we al enkele maanden mee bezig zijn. Elk jaar proberen we als redactie één of twee nieuwe projecten te realiseren. Dit jaar zijn we misschien te ambitieus. We willen het project van dubbelpublicaties met Huisarts en Wetenschap verder vorm geven, we gaan verder met de rubriek ‘Kort Nieuws’ die vorig jaar 53 bijdragen had, daarnaast is de lay-out volledig vernieuwd en zijn er duidelijke afspraken om tot meer praktijkgerichte bijdragen te komen. De stoutmoedigste vernieuwing...

Het wetenschappelijk onderzoek naar de waarde van diagnostische tests is de laatste jaren sterk in beweging geweest. Het artikel van Ann Van den Bruel et al. (zie blz. 76-83) is een goed voorbeeld van het resultaat van deze evolutie.

Acupunctuur wordt niet gebruikt in de huisartsgeneeskunde. Tenminste, geen enkele NHG-Standaard of Domus Medicaaanbeveling raadt het als behandelmethode aan. Met de beschikbare gegevens was dit waarschijnlijk het enige juiste standpunt. Nochtans zou dit in de nabije toekomst weleens kunnen veranderen. Bij regelmaat van de klok verschijnen er grote, goed opgezette interventiestudies in hoog aangeschreven medische tijdschriften die positieve resultaten tonen. Heet van de naald is dan ook de aanpassing van twee Cochrane-reviews in het voordeel van de acupunctuur.

Naar aanleiding van het artikel in Kort Nieuws over het effect van onafhankelijke artsenbezoeken (zie blz. 213) wordt hier Project Farmaka vzw, en meer bepaald het project Onafhankelijke Artsenbezoekers, verder besproken.

Na het verschijnen van de aanbeveling ‘Gebruik van medicatie bij urgenties’ kregen we van verschillende artsen vragen, suggesties en opmerkingen. Deze reacties geven aan dat de aanbeveling op een kritische manier wordt gelezen, wat de noodzakelijke voorwaarde is tot implementatie in de praktijk. In deze lezersbrief zullen we enkele punten verder toelichten waarover vragen of onduidelijkheid bestaan.

Het gebeurt niet zo vaak dat een tijdschrift zoals de Annals of Internal Medicine zoveel aandacht besteedt aan een mispublicatie. Waarover gaat het? In 2003 werd een RCT gepubliceerd die de gastro-intestinale tolerantie en de effectiviteit van naproxen versus rofecoxib onderzocht. De trial liep over drie maanden en er was een beperkte medicatiestop bij patiënten die rofecoxib gebruikten. Deze RCT werd gepubliceerd in de Annals of Internal Medicine en passeerde dus probleemloos de reviewers en de redactie.

Elke levensbeëindiging is een shock en zal nooit vanzelfsprekend zijn. Om artsen beter voor te bereiden en te leren omgaan met euthanasie is er een aanpassing van het leerprogramma nodig, maar ook een betere ondersteuning van en door collega’s.

Over de emotionele impact van euthanasie op artsen is nog weinig gekend. Dit kwalitatief onderzoek interviewde een aantal Nederlandse artsen, uit verschillende leeftijdsgroepen, over hun vaak tegenstrijdige gevoelens. Vooral oudere artsen beslisten op basis van hun ervaring terughoudender te zijn of zelfs geen euthanasie meer uit te voeren. Hun inzichten kunnen jongere artsen helpen om hun eigen noden en gevoelens beter te herkennen en duidelijker hun grenzen te stellen.