In dit vierde en laatste artikel van de reeks Klinische logica vestigen de auteurs de aandacht op cognitieve fouten die tijdens het diagnostisch denkproces kunnen voorkomen: bij het uittekenen van een diagnostisch landschap, bij het inschatten van voorkansen of het inschatten van drempels. De auteurs formuleren een aantal praktische tips om deze fouten te leren zien en voorzien. Daarnaast zetten ze de meest essentiële punten van hun strategie nog eens op een rijtje.

Academic Detailing is een strategie waarbij een onafhankelijke artsenbezoeker op wetenschappelijke evidentie gestoelde geneesmiddeleninformatie aan de huisarts verstrekt. Deze strategie wordt in de internationale literatuur geprezen om de gunstige invloed die ze uitoefent op het voorschrijfgedrag van artsen. In navolging van een pilootstudie in de Gentse regio, onderzocht een project in de regio’s Groot-Brugge en het zuidoosten van Oost-Vlaanderen in hoeverre Academic Detailing haalbaar is en door huisartsen wordt aanvaard.

Als huisartsen goede geneeskunde willen bedrijven, dan kunnen ze niet omheen de Evidence-Based Medicine (EBM). Nochtans staan heel wat praktische problemen een goede implementatie van EBM in de weg. Dit onderzoek inventariseerde de knelpunten die Vlaamse huisartsen hierbij ervaren en reikt een classificatiemodel aan dat als basis kan worden gebruikt om de implementatie van EBM in de huisartsenpraktijk op verschillende niveaus te bevorderen.

Lopen huisartsen meer kans op een symptomatische infectie dan hun patiënten? Het lijkt logisch, en toch hebben we de indruk van niet. Deze studie vergeleek de incidentiegraad van bovenste luchtweginfecties bij huisartsen en patiënten. Uit de resultaten blijkt dat huisartsen, door het veelvuldige contact met hun patiënten, sneller een hoge graad van immuniteit opbouwen. Ook regelmatige sportbeoefening zou de vatbaarheid verminderen.

Deze studie onderzocht of er een verschil bestaat in cardiovasculaire prognose tussen patiënten met wittejashypertensie en patiënten met constante hypertensie. Daarnaast ging ze na of de bloeddruk die in de spreekkamer wordt gemeten een andere prognostische betekenis heeft dan de bloeddruk die ambulant wordt gemeten. De resultaten tonen alvast aan dat ambulante bloeddrukname overdag een betere voorspeller is van majeure cardiovasculaire incidenten.

We krijgen soms patiënten over de vloer bij wie we, ondanks onze inspanningen, geen verbetering zien. We identificeren ze als veelklagers en tijdrovers. Vaak beschouwen we ze zelfs als ‘uitbehandeld’. Maar zijn ze dat wel echt? Misschien miskennen we de diagnose van CVS? Naar aanleiding van zo’n ‘clinical incident’ in een huisartsengroepspraktijk in Deurne (Antwerpen), namen een aantal praktijkartsen het initiatief om een praktijkproject op te zetten. Uit hun literatuurstudie komt naar voor dat cognitieve gedragstherapie (CGT) en progressieve fysieke oefentherapie een bewezen effect hebben in...

De toenemende bacteriële resistentie en het veelvuldig en onjuist gebruik van antibiotica waren voor doctorandus Samuel Coenen de aanleiding voor interventieonderzoek om het voorschrijven van antibiotica door huisartsen terug te dringen bij patiënten met hoestklachten. De neerslag ervan lezen we in zijn proefschrift ‘Antibiotics for coughing in general practice: exploring, describing and optimising prescribing’. Het wordt hier becommentarieerd door Geert-Jan Dinant, hoogleraar Klinisch Wetenschappelijk Onderzoek in de Huisartsgeneeskunde aan de capaciteitsgroep Huisartsgeneeskunde van de...

In welke mate bepalen kenmerken van patiënt, arts en raadpleging de duur van de consultatie? Dit was het uitgangspunt van een cross-sectionele studie in zes Europese landen. Het land waar de huisarts werkt en de individuele verschillen tussen huisartsen blijken belangrijke determinanten te zijn voor de duur van de consultatie. Ook psychosociale problemen en de perceptie ervan door arts en patiënt beïnvloeden de lengte van een consultatie aanzienlijk. Naarmate hun patiënt ouder wordt, besteden artsen meer tijd aan de consultatie. En huisartsen in een plattelandspraktijk blijken doorgaans minder...

Als patiënten hoesten, oorpijn en keelpijn hebben, consulteren ze meestal een huisarts. Voor deze goedaardige respiratoire symptomen krijgen ze bovendien vaak een antibioticum voorgeschreven. Als we het antibioticagebruik in Europa via interventie willen optimaliseren, dan moeten we onder meer weten hoe patiënten denken over deze luchtwegsymptomen en antibioticagebruik. Hiertoe hielden de auteurs een enquête in vier Belgische, Britse en Nederlandse huisartsenpraktijken. Het hoge antibioticagebruik in België, in vergelijking met het Verenigd Koninkrijk en Nederland, kan deels verklaard worden...

Zijn de kosten van preventieprogramma’s in verhouding tot de effecten op de gezondheid? Wordt het geld van nieuwe interventies voor een ziektebeeld, efficiënt gebruikt? En is een behandeling met bewezen werkzaamheid ook werkelijk effectief? Over deze en andere vragen buigen gezondheidseconomen zich. Het instrument waarmee zij hierop een antwoord willen vinden, is de ‘gezondheidseconomische evaluatie’. Dit artikel belicht de principes ervan en besteedt vooral aandacht aan de gezondheidseconomische evaluatie van preventie. (ML)