In Huisarts Nu 2005;34(10) kon u voor de eerste keer kennismaken met het door de Europese Commissie gesubsidieerde project European Surveillance of Antimicrobial Consumption (ESAC). Dit surveillanceproject verzamelt vergelijkbare en betrouwbare gegevens over antibioticagebruik in heel Europa. Het bewuste artikel uit 2005 besprak de evoluties in het gebruik van systemische antibiotica in de ambulante gezondheidszorg van 1997 tot en met 2002. Dit en volgende artikels geven hiervan een update en bespreken in detail het antibioticagebruik in Europa in 2003.

Antibioticaresistentie is een belangrijk probleem in de gezondheidszorg. Antibioticaverbruik wordt erkend als voornaamste selectiedruk die deze resistentie drijft. In dit onderzoek vergeleek men het ambulante antibioticagebruik in 26 Europese landen. Het voorschrijven van antibiotica in de eerste lijn varieerde enorm, met het hoogste cijfer in Frankrijk en het laagste in Nederland. Er werd ook een verschuiving opgemerkt van oude smalspectrum- naar nieuwe breedspectrumantibiotica.

Het laatste nummer van deze geslaagde jaargang eindigen we onder andere met de vertaling van een uitermate relevant artikel. Hierin vergelijken medewerkers van het ‘European Surveillance of Antimicrobial Consumption'-project (ESAC; www.ua.ac.be/esac) het antibioticagebruik in de ambulante praktijk van 1997 tot 2002 in 26 Europese landen en koppelen het aan resistentiegegevens van het ‘European Antimicrobial Resistance Surveillance System’ (EARSS; www.ears.rivm.nl).

Het toenemende probleem van bacteriële resistentie door ongepast antibioticagebruik is alom bekend. Een eerste stap om het hoofd te bieden aan deze problematiek is betrouwbare gegevens verzamelen over het gebruik van antibiotica. Maar de gegevens waarover we tot nu toe beschikten, hielden vaak geen rekening met de indicatie, noch met dosering of behandelingsduur. Dit was voor de onderzoekers de aanleiding om de gegevens van tien Europese landen met betrekking tot indicatie, dosering en duur van de antibioticabehandeling te vergelijken voor aandoeningen als acute otitis media...

In Europa wordt griepvaccinatie aanbevolen aan ouderen boven de 65 jaar en groepen met een verhoogd risico. Meestal dient de huisarts het vaccin toe. Tussen de verschillende Europese landen, waaronder Nederland en België, blijkt een grote variatie te bestaan in vaccinatiegraad. In 2000 onderzochten de auteurs de impact van Nederlandse en Belgische vaccinatiestrategieën in één groepspraktijk aan de Belgisch-Nederlandse grens. Zij observeerden belangrijke verschillen in het vaccinatiegedrag van beide gemeenschappen.

Er is reeds veel onderzoek verricht naar de arts-patiëntcommunicatie, maar dit is het eerste op zo’n grote schaal. Doctoranda Myriam Deveugele toonde aan dat de huisartspatiëntcommunicatie over verschillende Europese landen heen veel gemeen heeft. Daarnaast blijken het systeem van gezondheidszorg en de plaats van de huisarts hierin een belangrijke rol te spelen. Haar proefschrift ‘Doctor-patient communication in general practice; an observational study in six European countries’ wordt hier besproken en becommentarieerd door Anselm Derese, promotor van het proefschrift, huisarts in het...

Een eigen gezondheidszorg is één van de pijlers van gezondheidsverbetering.