Wanneer door de coronapandemie de wereld er straks anders zal uitzien en men over de periode voor en na zal spreken, dan lijkt het nu aangewezen om naar de gevolgen van vroegere epidemieën te kijken. Een wiskundig geïnspireerde reflectie kan daarbij een verfrissende kijk op deze epidemie werpen, waarmee iets gezegd is over de inhoud van twee boeken die onlangs zijn verschenen. Ondanks het feit dat elke epidemie ingebed ligt in een specifiek historisch kader, delen epidemieën immers structurele verwantschappen met elkaar.

De Spaanse griep stak een op de drie mensen wereldwijd aan. Op enkele maanden tijd maakte deze griep een einde aan het leven van 2,5 tot 5 procent van de wereldbevolking.

De ‘Compassionate Cities’ willen weg van de individuele aanpak om met rouw en verlies om te gaan. Deze steden, gemeenten of gemeenschappen organiseren lokale opvang voor inwoners die het wat moeilijker hebben. Hoe kunnen huisartsen en eerstelijnszones hierin mee ondersteunen?

Psychiatrische ziekten werden lang beschouwd als stoornissen van de geest, die als het ware in het brein rondzweefden zonder er een noemenswaardige weerslag op te hebben. Daar waar neurologische aandoeningen merkbare afwijkingen geven in de hersenen, zou dat bij psychische stoornissen meestal niet het geval zijn.

Een dame, al langer bekend in de praktijk, komt op het spreekuur voor hernieuwing van haar medicatie. De dokter neemt de tijd voor het klinisch onderzoek en stelt daarbij vast dat haar bloeddruk en gewicht zijn toegenomen. Na enkele raadgevingen over aanpassing van de levensstijl stelt hij haar voor om de dosering van de medicatie te verhogen en geeft haar ten slotte het voorschrift mee. Hierop begint de dame te huilen. Dat is een eerste casus in dit boek die om verduidelijking vraagt.

Bij tinnitus kom je er niet met betahistine of cinnarizine en met de mededeling ‘dat je ermee moet leven’ al evenmin. In het laatste geval geef je trouwens aan de patiënt mee dat tinnitus voor altijd zal blijven bestaan: het ondraaglijke wordt er alleen maar erger door! Hoe dat komt en hoe het dan wel moet, is het onderwerp van dit boek. Heel aanschouwelijk wordt het ontstaansmechanisme van tinnitus uitgelegd, waardoor het begrijpelijk wordt hoe tinnitus het best wordt aangepakt.

"In de geschiedenis is de vooruitgang met bloed geschreven.” Dat is een uitspraak van Emma Goldmann, een feministe uit de vorige eeuw. Het boek dat Marc Boogaerts schreef, beschrijft daarnaast hoe doorheen de geschiedenis opvattingen over bloed veranderden en tot welke gevolgen dat allemaal heeft geleid.

Het risico op een aneursyma wordt niet altijd in het medisch dossier genoteerd, waardoor veel afhangt van het nietpluisgevoel van de huisarts. Bij een biscupide aortaklep, de meest voorkomende hartafwijking, moet de huisarts altijd op zijn hoede zijn. Deze casus gaat verder op het artikel over screenen op aneurysma, dat in het vorige nummer van Huisarts Nu verscheen.

"De negatieve effecten van eenzaamheid en sociaal isolement op de gezondheid en de levensverwachting zijn groter dan andere risicofactoren zoals luchtvervuiling, gebrek aan beweging, gebrekkige voeding, overgewicht of roken en zwaar alcoholgebruik.”

Af en toe beantwoordt het verloop van een bepaald ziektebeeld niet aan wat we verwacht hadden. We zijn dan genoodzaakt om onze oorspronkelijke werkdiagnose te herzien. Het opstellen van een diagnostisch landschap is daarbij een efficiënt hulpmiddel.