De redactie van Huisarts Nu ontving een lezersreactie van dr. Jef Van den Ende (Wilrijk) op het artikel ‘HIV-tests zonder medeweten van patiënten in België’ van V. Van Casteren, D. Devroey, A. Sasse et al., verschenen in Huisarts Nu 2004; 8:457-63. Wij publiceren ze hier samen met een antwoord van de auteurs en een beschouwing van professor Herman Nys, gewoon hoogleraar Medisch Recht aan de Katholieke Universiteit Leuven.

Dankzij de betere behandelingsmodelijkheden van HIV is de HIV-patiënt veeleer een chronische patiënt geworden, die voor zijn follow-up de huisarts opzoekt. Omdat er nog geen standaardbehandeling voor HIV voorhanden is, heeft de huisarts er alle belang bij om een goede samenwerking te bewerkstelligen met de tweede lijn en patiëntenorganisaties. Hiertoe werd in 1999 in Antwerpen een HIV-netwerk voor huisartsen opgericht. Vermits in België geen soortgelijke netwerken bekend zijn, werd de werking ervan via een kwalitatieve vergelijkende analyse onderzocht.

Hoewel er in België geen algemene wetgeving bestaat die de procedure rond HIV-tests regelt, kunnen artsen die een HIV-test uitvoeren zonder toestemming van de patiënt, burgerrechtelijk, strafrechtelijk en onder disciplinaire jurisdictie worden vervolgd. Deze studie ging na wat het aandeel van HIV-tests zonder toestemming van de patiënt is in de Belgische huisartsengeneeskunde en onderzocht de omstandigheden waarin dit gebeurt. Uit de resultaten blijkt dat meer dan 20 % van de preoperatieve, de voorhuwelijkse en de HIV-tests om administratieve redenen uitgevoerd worden zonder medeweten van de...

De huisarts wordt als eerstelijnshulpver­lener vaak geconfronteerd met de raag naar een HIV-test. In Vlaanderen zou meer dan 90% van alle HIV-testen door een huisarts worden aangevraagd.

Bij de behandeling van een Hiv-patiënt spelen tal van factoren mee waarop de huisarts adequaat moet reageren. In de volgende casussen komen weinig diagnostische of therapeutische problemen voor, maar kampen de patiënten met psychosociale bijwerkingen die de arts over het hoofd zou kunnen zien. Dit is de derde bijdrage in de klinische lessenreeks rond seksualiteit, anticonceptie en seksueel overdraagbare aandoeningen. Op de volgende bladzijde vindt u een bespreking van de casussen.

In de loop van 1990 registreerden 120 huisartsenpeilpraktijken 1.193 vragen voor een HIV-test, wat neerkomt op een gemiddelde van 10 vragen per arts per jaar (range 0-116).