Ieder jaar realiseert de redactie van Huisarts Nu een nummer over een bepaald thema. Het initiatief hiervoor gaat soms uit van de redactie, maar meestal is het een samenloop van toevalligheden die synchroon verlopen of synchroon worden gestuurd. Dit jaar is de keuze gevallen op de zorg voor de patiënt met diabetes mellitus type 2.

Therapietrouw, kwalitatief onderzoek en de synthese van kwalitatieve en kwantitatieve onderzoeksgegevens zijn de rode draad doorheen het doctoraal proefschrift van Etienne Vermeire. Het wordt hier becommentarieerd door professor Joost Weyler van de vakgroep Epidemiologie en Sociale Geneeskunde van de Universiteit Antwerpen.

Cardiovasculaire aandoeningen zorgen de laatste jaren voor een toename in morbiditeit en mortaliteit. Met de vergrijzing van de bevolking ziet het er bovendien naar uit dat hier weinig verandering in zal komen. Daarom zullen huisartsen almaar meer aan cardiovasculaire preventie moeten doen. Eén van de voorwaarden voor een beter preventief beleid is dat de cardiovasculaire risicofactoren duidelijk worden geregistreerd in het EMD. Dit praktijkproject onderzocht in drie praktijken of dit correct en consequent gebeurt.

Drie studies deden de afgelopen jaren de bestaande kennis over hormonale subsitutietherapie op haar grondvesten daveren. Uit deze studies bleek namelijk dat het gebruik van hormoonmedicatie tijdens de menopauze niet zonder gevaar was. Tot op heden blijft de situatie onduidelijk, zowel voor artsen als hun patiënten. Dit was voor de artsen van groepspraktijk Koraalberg te Antwerpen de aanleiding om te onderzoeken hoe zij vrouwen met menopauzale klachten op een wetenschappelijk onderbouwde manier kunnen helpen om een verantwoorde keuze te maken inzake hormonale substitutie.

De kwaliteit van onze praktijkvoering hangt grotendeels af van de (actualiteits)waarde van onze kennis. Deze kunnen we via een zoektocht in de verschillende medisch-wetenschappelijke databanken op internet makkelijk bijstellen. Maar dit neemt vaak veel tijd in beslag en we moeten al over heel wat vaardigheden beschikken om dit op een efficiënte manier te doen. Deze studie onderzocht de effecten van een praktische training in het gebruik van de Virtuele Bibliotheek Gezondheidszorg (VBG) van CEBAM. Een positief effect is dat meer artsen na de training het internet tijdens de raadpleging...

De Virtuele Bibliotheek Gezondheidszorg (VBG) van het Belgisch Centrum voor Evidence-Based Medicine (CEBAM) biedt zorgverleners toegang tot evidence-based medische literatuur en wil hen ondersteunen bij het nemen van klinische beslissingen. Dit pilootonderzoek uit 2003 had tot doel de VBG te introduceren en het gebruik ervan te stimuleren. Daarnaast onderzocht het de effecten van een trainingsprogramma ter verbetering van navigatievaardigheden. Een belangrijke vaststelling is dat zorgverleners niet lijken te zoeken naar specifieke antwoorden op klinische vragen, terwijl de...

Antibiotica worden frequent voorgeschreven in de eerstelijnsgezondheidszorg, vooral bij acute luchtweginfecties, waar ze in feite weinig of geen effect hebben. Zijn er verschillen in antibioticavoorschrijfgedrag tussen Nederlandse en Belgische huisartsen? Zo ja, zijn die dan ook significant? En hoe kunnen we ze verklaren? Deze studie vergeleek het beleid bij acute hoest in beide landen. Opvallend resultaat is dat Belgische huisartsen minder eerstekeusantibiotica (doxycycline of amoxicilline) voorschrijven dan hun Nederlandse collega’s.

De algemene perceptie is dat mensen vooral in een ziekenhuis sterven. Uit de registratiegegevens over sterfte in twee Vlaamse huisartsenpraktijken blijkt nochtans dat de helft thuis of in een thuisvervangend milieu overlijdt. Naast het louter statistische karakter van dergelijke gegevens, laten ze artsen overigens toe te reflecteren over het eigen functioneren. Zo kunnen bijvoorbeeld hoge suïcidecijfers in de praktijk een arts aansporen om voor deze problematiek extra aandacht te hebben.

De permanentieplicht (24 uur op 24 uur) is voor huisartsen met een solopraktijk een erg zware taak. Steeds meer soloartsen slaan de handen in elkaar en maken onder meer afspraken om de permanentie in bepaalde omstandigheden van elkaar over te nemen. Deze verkennende studie ging na met wie huisartsen samenwerken, hoe vaak ze dat doen en hoe ze deze samenwerking het liefst georganiseerd willen zien. Uit de resultaten blijkt dat oudere artsen voor de permanentieregeling eerder samenwerken met één collega; jongere artsen roepen eerder de hulp in van een netwerk.

Het toenemende probleem van bacteriële resistentie door ongepast antibioticagebruik is alom bekend. Een eerste stap om het hoofd te bieden aan deze problematiek is betrouwbare gegevens verzamelen over het gebruik van antibiotica. Maar de gegevens waarover we tot nu toe beschikten, hielden vaak geen rekening met de indicatie, noch met dosering of behandelingsduur. Dit was voor de onderzoekers de aanleiding om de gegevens van tien Europese landen met betrekking tot indicatie, dosering en duur van de antibioticabehandeling te vergelijken voor aandoeningen als acute otitis media...