Kan hormonale substitutie protectie bieden tegen cardiovasculaire aandoeningen? En zo ja, welk mechanisme ligt hieraan dan ten grondslag? De meest gehoorde hypothese in dit verband is dat oestrogeensubstitutie tot een verbetering van de plasma lipiden zou leiden. Deze lipiden wijzigingen zijn echter slechts intermediaire eindpunten en kunnen de invloed van hormonale substitutie op het cardiovasculair risico niet voorspellen. Verschillende studies tonen wel een risico reductie aan bij oestrogeengebruiksters, maar deze resultaten zijn meestal via observatie bekomen. Bovendien hebben ze vooral...

Vermits het nog niet mogelijk is een verlies aan botmassa en -kwaliteit te herstellen, blijft preventie de meest efficiënte aanpak voor osteoporose. Klemtoon ligt hierbij op de opbouw van een zo hoog mogelijke initiële piekbotmassa (via voldoende calciuminname vanaf de kinderjaren), voldoende fysieke activiteit om vallen te voorkomen en het vermijden van schadelijke invloeden op het skelet. Om beginnend botverlies na de menopauze regen te gaan, wordt meestal hormonale substitutie aangeraden. Vraagtekens bij de voor- en nadelen hiervan, de kosten­effectiviteit en de waarde die vrouwen aan deze...

In 1991 bracht de Nederlandse Gezondheidsraad een rapport uit over de preventie van osteoporose. Daarin worden een aantal risicofactoren opgesomd die tot osteoporose kunnen leiden. Risicofactoren zouden het voor de huisarts mogelijk kunnen maken beginnend botmassaverlies tijdig op te sporen en een actief beleid te voeren om verder verlies te voorkomen. Een literatuuronderzoek toont echter aan dat niet alle risicofactoren, zoals opgesomd door de Gezondheidsraad, even overtuigend zijn. Roken en overmatig alcoholgebruik blijken geen direct risico te vormen voor osteoporose en veel...

De totale levensverwachting bedraagt voor mannen momenteel 74 jaar en voor vrouwen ruim 80 jaar. Met een gemiddelde leeftijd voor de menopauze van 51 jaar is een postmenopauzale levensfase van bijna dertig jaar dus niet ongewoon. Deze postmenopauze kenmerkt zich door een daling van de eigen oestrogeenproduktie. De kernvraag hierbij is: hoe ziekelijk is deze conditie voor het vrouwenlichaam en hoe gevaarlijk en risicovol is deze fase in een vrouwenbestaan?

Is de menopauze een natuurlijk verschijnsel in het leven van de vrouw zoals de menarche, zwangerschap, bevalling en dood? Of is de menopauze een deficiëntieziekte, een endocrinopathie, waarbij ontbrekende hormonen moeten worden gesubstitueerd, zoals aan suikerzieken insuline wordt toegediend? In het eerste geval bestaat het antwoord uit een gamma van mogelijke houdingen van lijdzaam ondergaan tot positief verwerken en aanvaarden van de risico's die het leven nu eenmaal met zich meebrengt. In het tweede geval wordt de overgang tot een medische aangelegenheid gemaakt.

In het antieke Grieks betekent climacterium de sport van een ladder. Binnen een astrologische context duidt het op een kritisch punt in een mensenleven en in het Latijn heeft dit woord, gebruikt als adjectief, de volgende betekenis: behorend tot een gevaarlijke levensperiode, meestal een veelvoud van zeven. Zoals de menarche in vele culturen meisjes toegang geeft tot de wereld van de vrouwen en deze overgang ook ritueel wordt geduid, zo heeft ook de menopauze binnen elke cultuur een eigen betekenis.