Vermits het nog niet mogelijk is een verlies aan botmassa en -kwaliteit te herstellen, blijft preventie de meest efficiënte aanpak voor osteoporose. Klemtoon ligt hierbij op de opbouw van een zo hoog mogelijke initiële piekbotmassa (via voldoende calciuminname vanaf de kinderjaren), voldoende fysieke activiteit om vallen te voorkomen en het vermijden van schadelijke invloeden op het skelet. Om beginnend botverlies na de menopauze regen te gaan, wordt meestal hormonale substitutie aangeraden. Vraagtekens bij de voor- en nadelen hiervan, de kosten­effectiviteit en de waarde die vrouwen aan deze...

In 1991 bracht de Nederlandse Gezondheidsraad een rapport uit over de preventie van osteoporose. Daarin worden een aantal risicofactoren opgesomd die tot osteoporose kunnen leiden. Risicofactoren zouden het voor de huisarts mogelijk kunnen maken beginnend botmassaverlies tijdig op te sporen en een actief beleid te voeren om verder verlies te voorkomen. Een literatuuronderzoek toont echter aan dat niet alle risicofactoren, zoals opgesomd door de Gezondheidsraad, even overtuigend zijn. Roken en overmatig alcoholgebruik blijken geen direct risico te vormen voor osteoporose en veel...

De totale levensverwachting bedraagt voor mannen momenteel 74 jaar en voor vrouwen ruim 80 jaar. Met een gemiddelde leeftijd voor de menopauze van 51 jaar is een postmenopauzale levensfase van bijna dertig jaar dus niet ongewoon. Deze postmenopauze kenmerkt zich door een daling van de eigen oestrogeenproduktie. De kernvraag hierbij is: hoe ziekelijk is deze conditie voor het vrouwenlichaam en hoe gevaarlijk en risicovol is deze fase in een vrouwenbestaan?

Is de menopauze een natuurlijk verschijnsel in het leven van de vrouw zoals de menarche, zwangerschap, bevalling en dood? Of is de menopauze een deficiëntieziekte, een endocrinopathie, waarbij ontbrekende hormonen moeten worden gesubstitueerd, zoals aan suikerzieken insuline wordt toegediend? In het eerste geval bestaat het antwoord uit een gamma van mogelijke houdingen van lijdzaam ondergaan tot positief verwerken en aanvaarden van de risico's die het leven nu eenmaal met zich meebrengt. In het tweede geval wordt de overgang tot een medische aangelegenheid gemaakt.

In het antieke Grieks betekent climacterium de sport van een ladder. Binnen een astrologische context duidt het op een kritisch punt in een mensenleven en in het Latijn heeft dit woord, gebruikt als adjectief, de volgende betekenis: behorend tot een gevaarlijke levensperiode, meestal een veelvoud van zeven. Zoals de menarche in vele culturen meisjes toegang geeft tot de wereld van de vrouwen en deze overgang ook ritueel wordt geduid, zo heeft ook de menopauze binnen elke cultuur een eigen betekenis.

Hoe wordt een CVA-patiënt thuis opgevangen? Hoe ervaart hij zijn gezondheid, zijn dagelijks functioneren, zijn levenskwaliteit? Een enquête onder Limburgse CVA-patiënten ging op zoek naar antwoorden. Twee conclusies: de professionele hulpverlening kan zeker op het emotionele vlak nog optimaler en er is nood aan een betere ondersteuning van decentrale verzorgers, die vaak een te zware draaglast op zich nemen.

Dermatologische problemen komen frequent voor in de huisartsenpraktijk: zo’n 10 à 12% van de consultaties heeft hierop betrekking. Om bij te dragen tot een permanente navorming op dit vlak, werd deze rubriek rond de diagnostiek van huidproblemen opgestart. “Een rode plek op het onderbeen” is intussen de achtste dermatologische vraagstelling in de reeks.

Bij niet-zwangere en niet-menopauzale vrouwen is de dipstick een accurate methode om lage urineweginfecties vast te stellen. Bij een positief resultaat, dit wil zeggen wanneer leucocytesterose en nitriet of één van beiden positief zijn, is de diagnostische zekerheid zeer groot. Bij een negatief resultaat wordt een dipslide of kweek met kwantitatieve telling ("low count") aangeraden. De dipstick is minder geschikt om bacteriurie bij zwangere, asymptomatische vrouwen te voorspellen. Hier is urinekweek met kwantitatieve telling (“high count”) nog steeds het aangewezen meetinstrument. Heeft het...

De keuze van een geschikt inhalatiesysteem voor een patiënt met obstructief longlijden is niet altijd eenvoudig. De klinische situatie en een aantal patiëntgebonden factoren spelen een rol. Aanleren en controleren van de inhalatietechniek is een essentieel onderdeel van het voorschrift. Dit artikel geeft een overzicht van de bestaande inhalatiesystemen en formuleert voorstellen voorde keuze van systeem bij specifieke patiëntengroepen.

Aan alles komt een eind, zo ook aan de rubriek "Dermatologische vraagstellingen". De reeks wordt afgesloten met een heuse toets. Uit de voorbije reeks werd een foto gekozen, hieraan een ziektegeschiedenis gekoppeld en dit als diagnostisch probleem voorgelegd. De oplossin­gen zijn in Het volgende nummer terug te vinden. Collega's die snel reage­ren, kunnen misschien nog enkele accrediteringspunten samen sprokkelen. In elk geval wordt gezocht naar een systeem om het lezen van vaklitera­tuur vanuit het accrediteringssysteem te laten waarderen.