Naast klachten die de huisarts routinematig kan afhande­len, doen zich vragen en problemen voor die zich in een grijs overgangsgebied tussen het biomedische en psychosociale situeren. Bij het zoeken naar diagnose en therapie hier­voor wordt de huisarts met verschillende dilemma's geconfronteerd. Pakt hij/zij het probleem biomedisch gericht, objectiverend en indi­vidualiserend aan of neigt hij/zij veeleer naar een psychosociaal, appellerend en contextualiserend patroon? Om niet in één van beide patronen te verstarren, is het noodzakelijk dat de huisarts zich blij­vend reflexief en beweeglijk...

Bij gehoorverlies is er dikwijls een groot verschil tussen de subjectieve beleving en de objectieve meting. Dat blijkt ook uit onderstaand onderzoek bij 229 65-plussers. Zij kregen door hun huisarts een korte vragenlijst voorgelegd, waarna een audiogram werd afgenomen. Beide meetinstrumenten gaven soms verschillende resultaten: sommigen die via de vragenlijst gehoorverlies aangaven, bleken niet slecht te horen bij de audiometrie en omgekeerd. Een andere vaststelling was dat slechts weinig bejaarden die het advies kregen zich een hoorapparaat aan te schaffen, het effectief droegen.

Voor urineweginfecties bij niet-zwangere vrouwen worden acht verschillende producten voorgeschreven en varieert de therapieduur van één dag tot twaalf da­gen. Dat is de conclusie van een beperkt onderzoek bij een geselec­teerde groep huisartsen. Als de aanpak van artsen zo sterk varieert, stelt zich een kwaliteitsprobleem. Goed gecontroleerd onderzoek is daarom nodig om een "evidence based" beleid uit te bouwen, zo­wel op diagnostisch als op therapeutisch vlak.

Verschillende gebeurtenissen kunnen leiden tot een fout bij een alledaags medisch probleem. Meestal geeft dit geen desastreuze gevolgen, maar het kan wel het eigen functioneren in vraag stellen. In de volgende klinische les, eveneens goed voor de derde prijs in de GlaxoWellcome-wedstrijd '96, werd aanvankelijk de diagnose van diabetes mellitus type 2 bij een chronische patiënte gemist. Hoe kon dit? De auteurs analyseerden de fout, stelden een diagnose en ontwierpen een actieplan om derge­lijke fouten in de toekomst te vermijden.