De taak van de huisarts wordt in de nieuwe abortuswet nergens gedefinieerd. Nochtans heeft hij in deze problematiek een belangrijke functie. Dikwijls is hij de eerste persoon waar de vrouw met haar vraag voor een abortus terecht kan. Hij zal haar eventueel verwijzen, maar zijn taak is dan nog niet ten einde. Ook in het verwerkingsproces en in het geval van complicaties na de abortus kan hij hulp bieden. Aan de hand van een casus, wordt in dit artikel dieper ingegaan op de begeleidende taak van de huisarts.

Vroeg of laat krijgt iedere huisarts met de nieuwe abortuswetgeving te maken, ook de arts die niet akkoord gaat met de vrijere reglementering. Ook hij moet op de hoogte zijn van de verplichtingen die de wet hem oplegt. Hoewel elke wet vaagheden en tekortkomingen vertoont, die achteraf door de jurisprudentie moeten opgeklaard en aangevuld worden, kunnen de meeste en belangrijkste elementen van een wet — ook van deze wet — verduidelijkt worden, zodat ze voor iedereen verstaanbaar zijn en tot geen misverstanden aanleidinggeven. Hiervoor is echter juridisch advies nodig.

Sinds medio april 1990 is in België een nieuwe abortuswetgeving van kracht. We zochten uit wat de huisarts in dit verband zeker moet weten en hoe hij moet handelen. Volgens geruchten in de media zouden de centra voor levens- en gezinsvragen hierin een sleutelrol spelen. We zochten de “historische wet ” op (zie kader) en deden een rondvraag.

De fenomenen geboren worden en sterven doen zich voor aan andermans bewustzijn en ontrekken zich paradoxalerwijze aan het bewustzijn van hen die het ondergaan; dit geldt vooral voor de overgangen: leven dat overgaat in (naar) de dood; zaadcel en eicel die overgaan tot leven.

De geneeskundige wereld is er gedurende jaren in geslaagd, rond de abortusproblematiek, met een zekere handigheid tot immobilisatie van de rechtspraak toe, de bal te leggen in het kamp van de wetgever.

Een liberale, een intermediaire of een restrictieve wet: bestaat er een via media waar een beduidend percent van de bevolking achter zou staan ? Neen, zegt de erudiete auteur, want in de praktijk worden ook gematigde wetten permissief geïnterpreteerd.

Bij 179 vrouwen die te Antwerpen raadpleegden voor een zwangerschapsonderbreking, werden cerviko-vaginale kuituren uitgevoerd. Chlamydia trachomatis werd bij 12% geïsoleerd, terwijl Neisseria gonorrhoeae slechts bij één patiënte voorkwam. Infektieuze komplikaties na de abortus provocatus stonden in verband met het isoleren van C. trachomatis (P < 0,001, Fischer exact test). Een behandeling vóór de abortus met doxycycline 2 x 100 mg gedurende 10 dagen kon deze komplikaties verhinderen. Verder worden ook de financieel-ekonomische aspekten besproken.

Ook over gevoelsgeladen problemen moet een rustig gesprek mogelijk zijn.

Het lag in mijn bedoeling een editoriaal te schrijven over de funktie van de huisarts in een veranderde en zich nog steeds veranderende maatschappij.