Vooruitgang in de geneeskunde gaat dikwijls gepaard met het ontdekken van nieuwe of verbeteren van bestaande medicaties. In het laatste geval moeten we in staat zijn om aan te tonen dat de nieuwe medicatie werkelijk beter is. Er bestaan verschillende methodes om dit soort problemen statistisch op te lossen. Het is in de eerste plaats van belang om na te gaan of de resultaten van een experiment kwantitatief worden uitgedrukt, in cijfergegevens (b.v. bloeddrukwaarde, stollingstijd, peakflowwaarde) of kwalitatief (b.v. dichotoom: positief/negatief, groter dan/kleiner dan). Men kan natuurlijk...

In Leuven (Brabant) heb ik Herman Baeyens ontmoet (zie HANU 17(1988) 2, 62-65), in Gent (Oost- Vlaanderen) Gilbert Temmerman (zie HANU 17(1988) 3.105-108). Van Limburg had ik ook wel al gehoord, vroeger op school; van Bree echter had niemand mij ooit gesproken. Toch heb ik mij aan een tocht gewaagd naar dit lieflijke oord, dat geurt naar landbouw en (vooral) veeteelt. Ik heb er mijn derde gesprekspartner ontmoet in de reeks interviews ter gelegenheid van de viering 25 jaar WVVH. Mijn Limburgse gesprekspartner woont zo diep in Limburg als maar zijn kan. Nu voelt hij er zich thuis, al is hij...

De geneeskracht van placebo's past niet in de klassieke geneeskunde. Tegelijkertijd wijzen deze werkzame «nepmiddelen» de weg naar een beter verstaan van wat genezen betekent. Dit vraagt om een verbreding van het denkkader van de geneeskunde. Een hypothese wordt ontwikkeld op basis van de culturele antropologie: een medische interventie is onder meer werkzaam door een complex van cultureel bepaalde reactiepatronen; het medisch handelen kan met andere woorden beschreven worden als een symbolisch-ritueel geheel, dat in staat is de genezende reactie in de patiënt op te roepen. Enkele wijsgerige...

In een eerste deel hebben we een definitie gegeven van medische antropologie. We hebben kort een aantal verschilpunten genoemd tussen onze geneeskunde en de geneeswijzen die in andere culturen bestaan. Het zijn precies deze verschillen die het medisch antropologisch onderzoek zo boeiend maken en die ook de hoop rechtvaardigen dat deze wetenschap een reële bijdrage tot onze geneeskunde zal leveren. In dit tweede deel gaan we dieper in op een aantal socio-culturele factoren die ziekte en herstel beïnvloeden. We bespreken een hele reeks medisch-antropologische onderzoekingen, waarvan er een...

Het doel van deze bijdrage is het belang van culturele factoren in het ontstaan en de behandeling van ziekte, evenals in het eventuele herstel, aan te tonen. De tekst wil een inleiding zijn tot het vakgebied van de medische antropologie, hoewel heel wat onderzoek waar hier naar verwezen wordt, met door medische antropologen verricht werd Cecil Helman, een Britse huisarts en antropoloog, onderscheidt vier aspecten in het medisch-antropologisch onderzoek. — Ten eerste is het de studie van de wijzen waarop mensen in verschillende culturen het ontstaan van ziekte verklaren (de studie van...

De hoofdauteur van dit artikel, Hugo Stuer, is een van die stimulerende, grensverleggende vernieuwers. Via antroposofische geneeskunde, medische synthese en medische antropologie heeft hij zich verschillende niet-orthodoxe benaderingen eigen gemaakt. Wanneer hij spreekt over een thyminfuus. zweetsecretie en een dieet van alleen granen, fruit en groenten, dan komt dat nogal alternatief over. Toch is het belangrijk, ook al is het volgens sommigen niet meer dan een placebogeneeskunde. Deze aanpak sluit dikwijls goed aan bij dat wat bij de patiënt leeft; zoals in het tweede en derde artikel van...

Ik had mij voorgenomen mijn prerogatieven volop op te eisen en mijn editoriaalpagina in HANU te gebruiken om mij af te zetten tegen de recente tendens om de huisartsgeneeskunde het epitheton (ornans?) «ambachtelijk» mee te geven.

De bibliotheek van de Nationale Vereniging voor hulp aan Verstandelijk Gehandicapten beschikt over een bibliotheek met veel titels over de problematiek van mentaal gehandicapten. Een catalogus wil er een overzicht van geven.

In de Nieuwsbrief Medische Antropologie van juni 1986 komt het thema medische antropologie en huisartsgeneeskunde aan bod.

BALINT legt in dit boek vooral de nadruk op de terughoudenheid van de analyticus. Hij mag niet te vroeg met directe duidingen in het verweerfront van de patiënt binnendringen.