De biologische mechanismen waardoor zwangere vrouwen in kwetsbare levensomstandigheden belaagd worden, komen stap voor stap in beeld. Dat biedt aanknopingspunten om interventies op te volgen via het registreren van biologische parameters. Het uiteindelijk doel is het creëren van een leefklimaat voor de moeder waarbij het ongeboren kind zich optimaal kan ontplooien.

Luc Van Gorp, de voorzitter van CM Gezondheidsfonds, kaart in dit boek de nood tot verandering in ons zorgsysteem aan. We leven in een welvarend land, vol innovaties en met een stijgende levensverwachting, maar toch tellen we steeds meer chronisch zieken, mensen met mentale problemen en geven we aan dat ons geluksniveau gedaald is.

Als mensen functioneren wij met een brein dat ons helpt overleven, maar dat nog niet is aangepast aan onze moderne tijd. Dat brengt de nodige valkuilen met zich mee. Als artsen werken wij in een masculiene medische cultuur die van ons verwacht dat we hard werken en sterk zijn. In combinatie met nieuwe regels en onze typische dokters­eigenschappen leidt dit tot een toenemende werkdruk en uitval.

Ook dit is het innerlijke leven van dokters: “Zelden komt het ons voor dat het voor een dokter een verschrikking kan zijn wanneer hij iemand pijn doet. We maken ons ook geen zorgen of de dokter wel gelukkig is met zijn werk. En tijdens het klinisch onderzoek voeden we niet de gedachte dat artsen zich kunnen aangetrokken voelen tot sommige patiënten.”

Contact met de natuur zorgt voor stressreductie, minder depressie en frustratie, beter algemeen welzijn en meer positieve energie. Welke handvaten helpen deze kennis te implementeren in de praktijk?

Patiënten via een ‘groen voorschrift’ aanzetten om vaker de natuur te bezoeken, is effectief, haalbaar en wordt positief ervaren. Dat blijkt uit een kleinschalig onderzoek in twee praktijken.

Een ‘gedwongen opname’ is het laatste redmiddel in een onhoudbare situatie. Vaak zijn er al heel wat acties aan voorafgegaan, zonder succes. Deze casus beschrijft welke stappen de huisarts kan ondernemen bij een patiënt met een psychiatrische problematiek. In de volgende artikels worden ook de juridische aspecten en de mogelijkheden van de ombudsdienst geestelijke gezondheidszorg besproken.

De wet op de patiëntenrechten bestaat in ons land twintig jaar. Dat betekent twintig jaar klachtrecht en dus ook twintig jaar ombudsfunctie. Vlaanderen staat paraat met tien onafhankelijke ombudspersonen geestelijke gezondheid, in loondienst bij Psyche vzw, voor een diverse groep aan voorzieningen: psychiatrische ziekenhuizen, psychiatrische verzorgingstehuizen, initiatieven beschut wonen, therapeutische gemeenschappen, centra geestelijke gezondheidszorg, centra voor psychosociale revalidatie, dagcentra en mobiele teams.

Vandaag zijn huisartsen meer dan ooit overrompeld, alsook de geestelijke gezondheidszorg. Het covid-gebeuren zet dit alles op scherp. We hebben te maken met een plotse zichtbaarheid van de complexiteit van een systeem dat de realiteit achternaholt.

In de radio 1-podcast ‘Lijf’ gaat men dieper in op body positivity en neutrality. Het gaat over heersende schoonheidsidealen, hoe we kijken naar ons lichaam en wat dat zegt over onze maatschappij. Het geeft inzicht in de verschillende aspecten die rechtstreeks, maar vooral onrechtstreek en heel subtiel ons zelfbeeld en dat van kinderen en jongeren beïnvloedt.