Welke taken neemt de huisarts op om zijn rokende patiënten te behoeden voor sterfte door longkanker? Is rookstop de enige weg of is er ook ruimte voor georganiseerde longkankerscreening? Naar aanleiding van de Werelddag tegen tabak op 31 mei geven we twee opinies weer: de visie van de de Vlaamse Taskforce Longkankerscreening en de visie vanuit het expertisedomein Preventie van Domus Medica.

Roken van tabak is nog altijd de grootste bedreiging voor de gezondheid. Voor 100% inzetten op een vroegtijdige rookstop is de meest doeltreffende interventie om de levenskwaliteit van de roker te verbeteren en ook om longkanker te voorkomen. Dat is en blijft de kerntaak van huisartsen; patiënten die roken voorbereiden op een screeningsprogramma naar longkanker, is dat niet.

Ik ben een oudere huisarts en heb de hele evolutie in de huisartsgeneeskunde na de Tweede Wereldoorlog zelf van dichtbij beleefd. Er is de sympathieke én toe te juichen evolutie naar multidisciplinaire samenwerking en vervrouwelijking.

Zoals het een Noël betaamt, is hij geboren op kerstdag, enkele jaren na de Tweede Oorlog. Goed bewaard, wat van z’n broers en zussen niet gezegd kan worden, want die hebben op relatief jonge leeftijd het tijdelijke met het eeuwige verwisseld wegens hartfalen, na één of meerdere infarctjes.

Erika, een kwieke vrouw van 54 jaar, komt langs voor rookstopbegeleiding. “Ik rook al heel m’n leven”, vertelt ze, “vorige week was ik bij de longspecialist en die heeft mij aangeraden om te stoppen met roken, liever vandaag dan morgen.” De pneumoloog had na een aantal onderzoekingen de combinatiediagnose COPD/astma gesteld. “Een klap in mijn gezicht”, geeft ze aan.

Onder dokters wordt weleens gezegd dat een huisarts een afspiegeling is van zijn patiënten, of ze tenminste verdient. We leven in een wereld van expert opinions, dus ik laat het aan elke lezer om dit zelf na dit verhaal te beoordelen.

De Inside Health-podcast van BBC 4 radio is een serie die gezondheidskwesties opheldert, feiten van fictie scheidt en duidelijkheid schept in tegenstrijdige gezondheidsadviezen. In de aflevering Remote and Rural healthcare gaan de makers mee met de huisarts die verantwoordelijk is voor de medische zorg op enkele afgelegen Schotse eilanden.

Een podcast over grote wetenschapsvragen voor kleine denkers, dat is Wetenschapje. Deze podcast wordt gemaakt door Het Geluidshuis (denk aan grappige geluidseffecten en stemmetjes, ad rem, kwalitatief én ook leuk voor volwassenen) gesteund door onder andere de Vlaamse overheid. In korte afleveringen van een tiental minuten worden verrassende vragen beantwoord samen met wetenschappers.

In de Engelstalige podcast Sawbones wordt elke aflevering een ander voorbeeld van ‘misguided medicine’ belicht: voorbeelden uit het verre (en minder verre) verleden van hoe geneeskunde bedreven werd en welke misconcepties er waren rond gezondheid, ziektes en mogelijke behandelingen. Je krijgt een combinatie van geschiedenis en geneeskunde en het voortschrijdend inzicht hierin.

Het is genoegzaam bekend dat het leeuwenaandeel van rugklachten veroorzaakt wordt door een slechte houding en levensstijl. Maar wat raad je aan als iemand met rugklachten komt en het klinisch onderzoek weinig specifiek is? Het ABC van een gezonde rug zou een leidraad kunnen zijn: A staat voor aanpassen, B voor beweging en C voor conditie.