De AFP-podcast is een bespreking van de belangrijkste evidence-based punten uit het tijdschrift American Family Physician (AFP). Elke aflevering bevat korte samenvattingen van artikels en praktische guidelines voor de praktijk. Het is een gestructureerde podcast die op een heldere manier gevarieerde onderwerpen aanbrengt die van belang zijn voor wie in de eerste lijn werkt.

De meermaals bekroonde podcast ‘Bob’ vertelt het verhaal van Elisa, een 84-jarige dementerende dame in een woonzorgcentrum. Elisa begint met het vertellen aan haar dochters over haar oude liefde Bob. Het is een onsamenhangend verhaal, maar Elisa is er heel stellig over. Gaandeweg wordt ook gesproken over een kindje (dat ze moest afstaan?).

De Medicast-podcast is een Nederlandstalige medische podcast waarbij in een half uurtje medische kennis over allerlei onderwerpen snel opgefrist wordt. De podcast telt momenteel 37 afleveringen en bespreekt onderwerpen gaande van een acute nierinsufficiëntie tot diabetische ketoacidose en zelfs onbekende intoxicaties. Hierbij wordt er geen 30 minuten aan een stuk gegooid met allerlei medische termen, maar ontleedt men het onderwerp systematisch, laagdrempelig en praktisch.

In dit vlot geschreven boek geeft prof. dr. Heiko De Schepper, onderzoeker en gastro-enteroloog in het UZ Antwerpen, een duidelijk overzicht van de stand van zaken over het prikkelbaredarmsyndroom of PDS.

Geheel onverwacht sleepte Anne Boyer voor het boek ‘Het ontsterven’ de prestigieuze Pulitzer Prize for General Nonfiction in 2020 in de wacht. In ‘Het ontsterven: Pijn, kwetsbaarheid, sterfelijkheid, geneeskunde, kunst, tijd, dromen, data, uitputting, kanker en zorg’, zoals de titel in zijn totaliteit luidt, legt de dichteres, schrijfster en docente op ontregelende wijze getuigenis af van het traject dat ze begin haar veertiger jaren aflegde nadat bij haar borstkanker werd vastgesteld.

Steeds meer komen mensen op ons spreekuur met gevoelens van gejaagdheid en uitputting. Miskend is dat aandachtsstoornissen de oorzaak kunnen zijn, terwijl deze wel voortdurend uitgelokt worden door de omgeving waarin wij leven. Onze aandacht wordt onderbroken door berichten op de smartphone of de computer maar ook door televisie, straatlawaai of de deurbel.

Het immuunsysteem bewaakt de homeostase van het lichaam via een complex netwerk van cellen en signaalmoleculen om het precaire evenwicht te behouden tussen activatie en overactivatie. Kankercellen kunnen het immuunsysteem misleiden, waardoor ze ongebreideld kunnen groeien en zich verspreiden in het lichaam zonder enige afweer te ondervinden.

Omgevingsfactoren hebben een enorme impact op de gezondheid van de mens (zie blz. 142). Actie is dan ook dringend nodig. Huisartsen spelen een cruciale rol in het voorkomen en behandelen van gezondheidsschade door milieufactoren. Dit bespreken is een basistaak voor huisartsen, net zoals het bespreken van het rookgedrag.

De laatste eeuw is de sterfte door infectieziekten sterk gedaald en de levensverwachting aanzienlijk gestegen. Het percentage mensen ‘in goede gezondheid’ is echter niet gestegen, want de gemiddelde ‘gezonde levensverwachting’ (levensverwachting zonder chronisch ziek zijn) neemt af. Zo daalde in Nederland de ziektevrije levensverwachting tussen 1985 en 2012 van 51,4 jaar naar 48,1 jaar voor mannen en van 48,8 jaar naar 40,5 jaar voor vrouwen.

Bij het roken van een sigaret komen er meer dan 4000 chemische stoffen vrij, waarvan minstens 250 bewezen schadelijk zijn voor de gezondheid en 50 als kankerverwekkend worden beschouwd. De roker inhaleert de primaire rook ‘uit eerste hand’, terwijl tweedehandsrook bestaat uit de vermenging van rook uit een smeulende sigaret (secundaire rook) en de uitgeademde rook (tertiaire rook).