Het chronischevermoeidheidssyndroom (CVS), ook wel gekend als myalgische encefalomyelitis (ME), is een aandoening die vele mensen treft. Het GR-adviesrapport van 2015 raamt de prevalentie op 180 tot 250 patiënten per 100 000 inwoners. Het is een heterogeen, multisystemisch syndroom waarvan de precieze etiopathogenese nog onvoldoende uitgeklaard is en een curatieve behandeling actueel nog niet voorhanden. Ondanks dat de aandoening aanzienlijk lijden veroorzaakt en de levenskwaliteit zwaar aantast, blijft ME/CVS vaak ongediagnosticeerd of inadequaat behandeld. Zeker in de huidige tijd waarin...

Sofie is een van de drie mensen uit mijn kennissenkring die in maart 2020 een ‘milde’ COVID-19 kregen en waarover hun wanhopige familie begin mei 2020 me om raad vroeg, omdat ze nog steeds ziek waren met zeer ernstige mentale en lichamelijke klachten.

Het geëngageerde leven van collega Dirk Van Duppen kent iedere huisarts wel. Minder bekend is dat zijn politieke visie en maatschappelijk engagement een wetenschappelijke houding niet in de weg stonden. Integendeel.

Patiënten met het chronischevermoeidheidssyndroom (CVS) vragen veel van onze krachten en energie. Niet groot in aantal, maar intensief in begeleiding, zeker als de huisarts het ‘holistisch’ wil aanpakken en het totale plaatje in ogenschouw neemt.

Het chronischevermoeidheidssyndroom (CVS) en fibromyalgie zijn complexe ziektebeelden, waarvoor uiteenlopende verklaringsmodellen bestaan. Weinig benaderingsmethoden kunnen de complexiteit van deze ziektebeelden vatten. I n dit artikel wordt de theorie van het complexiteitsdenken uit het vorige artikel (zie blz. 384-8) toegepast om CVS en fibromyalgie beter te begrijpen en om patiënten efficiënter te begeleiden. Ten slotte zal het zorglandschap herzien moeten worden om de complexiteit van deze ziektebeelden beter op te vangen.

Huisartsen ervaren vaak terughoudendheid om patiënten met chronischevermoeidheidsklachten te begeleiden. Op dit moment ontbreekt een wetenschappelijk onderbouwde aanbeveling voor de aanpak van patiënten met chronische vermoeidheid in de eerste lijn. In dit artikel willen we enkele methoden aanreiken die de begeleiding van patiënten met langdurende vermoeidheid kunnen vormgeven. Er wordt ingegaan op het belang van interdisciplinaire samenwerking, bijvoorbeeld met een in deze materie ervaren kinesist. Bedoeling is om aan de hand van dit artikel beide beroepsgroepen, huisartsen en kinesisten...

Gerda komt voor de eerste keer op de praktijk langs. Ze is kunstschilder, woont samen met haar vriend in de buurt en heeft een gehuwde dochter. Gerda nadert de zestig en komt op consultatie wegens hielsporen. Daar heeft ze al lang last van, vooral aan de rechtervoet heeft ze veel pijn.

We krijgen soms patiënten over de vloer bij wie we, ondanks onze inspanningen, geen verbetering zien. We identificeren ze als veelklagers en tijdrovers. Vaak beschouwen we ze zelfs als ‘uitbehandeld’. Maar zijn ze dat wel echt? Misschien miskennen we de diagnose van CVS? Naar aanleiding van zo’n ‘clinical incident’ in een huisartsengroepspraktijk in Deurne (Antwerpen), namen een aantal praktijkartsen het initiatief om een praktijkproject op te zetten. Uit hun literatuurstudie komt naar voor dat cognitieve gedragstherapie (CGT) en progressieve fysieke oefentherapie een bewezen effect hebben in...